Xiii-bap. Karbon kislotalarí HÁm olardín tuwíNDÍlarí

Tájiriybe-15. Benzoy kislotasinin oksidleniwi
Reaktivler: benzoy kislotasinin suwdaǵi toyinǵan eritpesi, vodorod peroksidtin 30% li eritpesi, temir (III) xloridinin 3% li eritpesi.
Probirkaǵa benzoy kislotasinin suwdaǵi toynǵan eritpesinen 5 ml salinadi. Son aralaspa qaynaǵansha qizdiriladi. Bunda benzoy kislota oksidlenip, salicil (o-oksibenzoy) kislotani payda etedi. Son aralaspaǵa 3% li temir (III) xloridi eritpesinen 1-2 tamshi qosiladi. Probirkadaǵi suyiqliq fenol gidroksili ushin tán bolǵan siya-kók renge boyaladi:



Tájiriybe-16. Etilbenzoattin aliniwi
Reaktivler: benzoy kislota, etil spirti, koncentrlengen sulfat kislota.
Eki probirka alip, onin birewine 0,3 g benzoy kislota, 3 ml spirt hám 0,5 ml koncentrlengen sulfat kislota, ekinshisine bolsa 0,3 g benzoy kislota hám 3 ml spirt salinadi. Eki probirka da suw banyasinda 70 ⁰C ta abaylap qizdiriladi. Son probirkadaǵi aralaspalar ishinde suwi bar basqa eki probirkaǵa quyiladi. Sulfat kislotasi bar birinshi probirkani suwi bar probirkaǵa quyǵanda eritpenin ústinde benzoy kislotanin etil efiri (etilbenzoat) qabati payda boladi. Buni onin ózine tán iyisinen biliwge boladi:





Sulfat kislota qosilmaǵan ekinshi probirkada bolsa etilbenzoat payda bolmaydi.