XiMiYa kabinetine qoyilatuǵin talaplar

KÁRXANALARDIŃ ÓNDiRiS PROCESiNDE BÓLıp
ShlǴARATUǴIN AYIRIM ZIYaNLI BiRiKPELERi

1. 
   Ammiak NH₃ - reńsiz, biraq ótkir iyisli gaz yaki suyiq túrinde ushirasadi. Tiykannan suwitiwshi úskenelerde hám ammiak selitrasi óndirisinde isletiledi. Bul gazden záhárleniw tamaqtiń awir jaraqatlaniwina, qan basimınıń túsip ketiwine alıp keledi. Kózge túsken ammiak soqir bolıp qaliw dárejesine hám terige tiygen jerin II dárejeli kúyikke shekem kúydiriwi múmkin.
   
2. 
   Acetilen - S₂H₂ - reńsiz suyiqlıq hám gazli túrinde ushirasip sezilerli iyiske iye. Metallardı kesiwde isletiledi. Kútá jariliwshi zat.
   
3. 
   Aceton - С₃Н(Р - reńsiz ótkir hám jaǵimsiz iyisli suyiqlıq eritiwshi sipatında isletiledi. Aceton puwınıń belgili muǵdari tásirinen máske uqsaǵan jaǵdayǵa túsip qaliw múmkin. Eger bul gazden kóbirek iyiskelese, kúshli bas awiriwi hám esten taniw jaǵdayi júzege kelıwı múmkin.
   
4. 
   Benzol - СНб - reńsiz jeńil puwlanıwshı iyisli suyiqlıq. Bul túrdegi suyiqlıqlarǵa toluol ksilol hám stirollar kiredi. Bulardıń puwları hawadan 2,5-2,7 ese awir. Benzoldi eritkish retinde isletiw qadaǵan etilgen, biraq toluol hám ksilol isletiledi. Benzol oraylıq nerv sistemasi hám júrek, ókpe iskerligine kúshli tásir etedi. Yaǵnıy jeńil záhárleniw, ortasha jaǵdaydaǵı máslikke tuwra kelse, awir záhárleniw jaǵdayında adam esin joǵaltiwi múmkin.
   
5. 
   Benzin - С₇Н₁₃ - jeńil puwlanıwshı, reńsiz hám júdá janiwshań hám partlaw
   

о
qásiyetine iye suyiqlıq. REM i 100 mg\m tan aspawi kerek. Adam denesine kóp muǵdarda sińgen benzin puwi oniń esten taniwina hám bul muǵdar 35000 - 40000 mg\m³ qa jetkende ólimge sebep bolıwı múmkin.

6. 
   Xlor- sarǵish jasil reńde buwiwshi jaǵimsiz ótkir iyisli, hawadan 2,5 ese awir, júdá záhárli gaz. Xlor joqarı dárejede záhárli zatlar gruppasina kiredi. Jumıs orinlarındaǵı REM - 1 mg\m ti quraydi. Xlor puwları tásirinen dem aliw jolları hám júrek iskerligi buzilıwı aqibetinde qayǵili ólimge alıp kelıwı múmkin. Xlordan záhárlengen ókpede isik payda bolıwı, pnevmoniya, betinde bolsa xlor daqları payda bolıwı hám jaraǵa aylaniwi múmkin.
   
7. 
   Kúkirtli vodorod - H₂S - reńsiz, biraq ashiǵan máyektiń iyisine uqsaǵan jaǵimsiz iyisli gaz. Hawadan awirlaw bolǵani ushın jer betinen pástegi shuqir hám
   

qudiqlarda jiynalıp qaliw itimali bar. Bul gaz joqan dárejede záhárli zatlar topanna
о
kiredi, oniń jumıs ornındaǵı REM 1 -10 mg\m tan aspaydi. Onnan eń dáslep ókpe hám oraylıq nerv sistemasi záhárlenedi. Eger oniń tásir etiwshi muǵdari 1000
о
mg\m ka jece, bir neshe minutlardıń ishinde adam ólıwı múmkin.

8. 
   Ku ’kirttiń kos okisi - SO₂ - reńsiz, ashshi hám buwiwshi gaz. Hawadan 2,3 ese awir. Ol puw qazanları hám pech’lerde kómir, gaz hám basqa janilǵilardı jaqqanda
   

-э
payda boladı. Jumıs ornındaǵı REM i 10 mg\m qa teń. Bul gaz qanǵa sińip sul’fat kislotani payda etedi, ol den-sawlıq ushın júdá qáwipli. Eger SO₂ hawa quramında artip kece dem aliw jollarınıń jaraqatlaniwi, ókpede isik payda bolıwı hám talıp qaliw jaǵdayları ushirasiwi múmkin.