Xo‘jalik hisobining mohiyati, boshqaruv tizimidagi ahamiyati va buxgalteriya hisobining umumiy tavsifi


Вакггинча мехнатга кобилиятсизлик нафакаси хисоб-китоби


Download 0.78 Mb.
bet24/75
Sana21.01.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1107127
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   75
Bog'liq
UMUMIY KITOB (4)

Вакггинча мехнатга кобилиятсизлик нафакаси хисоб-китоби.
Вактинча мехнатга кобилиятсизлик нафакаси иш стажининг давомийлигидан катъи назар иш хакининг 100 фоизи микдорида куйидагиларга туланади:
ишлаётган Иккинчи жахон уруши катнашчиларига;
байналминал жангчиларга ва уларга тенглаштирилган бошка шахсларга; карамогида 16 ёшга (Укувчилар 18 ёшга) етмаган уч ёки ундан ортик болалари болтан ходимларга;
Чернобиль АЭСдаги авария окибатларини тугатишда катнашган ходимларга; Чернобиль АЭСдаги авария натижасида радиоактив ифлосланиш зонасидан эвакуация килинган ва кучирилган, кон хосил килувчи органлар касалликлари (уткир лейкоз),
калконсимон без (аденома, рак) ва хавфли Усмалар билан боглик касалликпарга чалинган ходимларга;
мехнатда майибланиш ва касб касаллиги натижасида вактинча мехнатга кобилиятсиз булган ходимларга.
Колган ишчиларга вактинча мехнатга кобилиятсизлик буйича нафака куйидаги микдорларда туланади:

  • умумий иш стажи 8 йил ва ундан ортик булган ходимларга хамда 21 ёшга етмаган чин етимларга иш хакининг 80 фоизи микдорида;

  • умумий иш стажи 8 йилгача булган ходимларга иш хакининг 60 фоизи микдорида.

Нафакаларни хисоблашда асос килиб олинадиган хакикий иш хакига иш жойидан, сугурта бадаллари ундирилиб туланадиган жами иш хаки туловлари киради.
Вактинча мехнатга кобилиятсизлик бошланган ойдан олдинги 12 ой даврида олган ва сугурта бадаллари чегирилган барча мукофотларнинг 1/12 кисми нафака хисоблаб чикариладиган ойлик иш хакига кушилиб, уртача ойлик иш хаки микдори аникланади.
Мисол. Ходим 2011 йилнинг декабрида уч кун касал булди, бу нарса табелда кайд этилди ва тиббиёт муассасасининг мехнатга кобилиятсизлик варакаси билан тасдикланди. Умумий иш стажи - 9 йил. Ноябрь ойи учун унинг иш хаки: ишбай - 90 минг сум; вактбай - 14 минг сум; вактинча мехнатга кобилиятсизлик нафакаси -

  1. минг сум; утган йил учун уртача ойлик мукофот - 8 минг сумни ташкил этди.

Вактинча мехнатга кобилиятсизлик нафакасини хисоб-китоб килиш учун ўртача иш хаки хисоб-китобига 112 минг сум (90 +14 + 8) киритилиши керак. Ноябрда иш кунлари сони - 22 та. Уртача бир кунлик иш хаки 5,09 минг сумни (112минг : 22кун) ташкил этди. Иш стажи ва касаллик кунлари сонини хисобга олганда нафака 12,2 минг сумга тенг (5,09 х Зкун х 80%).
Таътилларни тўлаш хисоб-китоби. УзР Мехнат кодексининг 133-моддасига биноан барча ходимлар хар йили мехнат таътилига чикиш хукукига эга, бу хукук мазкур корхонада олти ой узлуксиз ишлашдан сунг берилади.
Олинган сумма 25,4 (бир йилдаги ойлик иш кунларининг уртача сони)га булинади ва таътил кунлари сонига кўпайтирилади.
Мисол. Ишчи апрелда 24 кунга таътилга чикди. Унинг март учун иш хаки: ишбай - 60 минг сум; вактбай - 20 минг сум; тунги вактда ишлаганлик учун - 7 минг сум; вактинча мехнатга кобилиятсизлик нафакаси - 5 минг сум; ўтган йил учун ўртача ойлик мукофот - 8 минг сум. Таътил учун туловни хисоб-китоб киламиз: (60 + 20 + 7 + 8) = 95 минг сум. Таътил учун тулов суммасини аниклаймиз: (95минг : 25,4кун х 24кун) = 89,76 минг сум.
Вазифа №1 ечиш. Масала № 13.

  1. “Тонг” корхонаси ишчиси Бакиев М. июн ойида 10 кун касал булди. Бакиевнинг умумий иш стажи 9 йил, май ойига ишбай иш хаки - 170 000 сум, вактбай - 120 000 сум, олдинги ойдаги касаллик нафакаси 30 000 сум, олдинги йил га уртача мукофот пули - 70 000 сум, 9 майга мукофот пули - 40 000 сум, моддий ёрдам - 80 000 сум, овкат пули - 30 000. Май ойидаги иш кунлари сони - 22 кун. Июн ойига Бакиев М.га мехнатга вактинчалик лаёкатсизлик нафакасини хисобланг.

  1. Самара” корхонаси менежери Курбонов Т.га август ойи да 24 кун таътил берилди. Курбоновнинг июль ойидаги ишбай иш хаки 150 000сум, вактбай – 140 000сум, касаллик нафакаси - 42800 сум, уртачаойлик мукофот - 80 000 сум, мод.ёрдам - 150 000 сум, юбилейга мукофот - 100 000 сум. МенежерКурбонов Т. га таътил нафакасини хисобланг.

  1. Иш ха кии и хужжатлар билан расмийлаштириш

Вактбай иш хакини хисоб-китоб килиш учун асосий хужжат булиб фойдаланилган иш вакти табели хисобланади. Иш жойларида бригадирлар, усталар, цех, бўлим бошликлари томонидан тулдирилади. Иш булмаган кунлари куйидаги шифрлар билаи акс эттирилади: «К» - касалланиш, «Д» - дам олиш куыи, «Т» таътнл ва хоказо.

Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling