1
XOTIRANING UNUMDORLIGINI ANIQLASH
Ushbu testdan ko‘zlangan maqsad qisqa muddatli va uzoq muddatli xotiraga
xos jihatlarni ularning unumdorligi nuqtai nazaridan o‘rganishdan iborat.
Tadqiqot
to‘rtta kichik testni o‘z ichiga oladi. Sizga cheklangan vaqt mobaynida (1-test – 40
soniya, 2-test – 40 soniya, 3-test – 10 soniya, 4-test – 60 soniya) muayyan
ma’lumotni esda olib qolish hamda mos ravishda birinchi test uchun – so‘zlar va
ularning raqamli belgilari,
Ikkinchi test uchun – raqamlar va ularning raqamli belgilari, uchinchisi uchun
–
figuralar, to‘rtinchisi uchun – qalin yozuv bilan ajratilgan va raqamlar bilan
belgilangan fikrlarni esda olib qolish va matnda ko‘rsatilgan
ketma-ketlikka rioya
qilgan holda aytib berish taklif etiladi.
4-test
1912-yilda Atlantika okeanida halokat yuz berdi. Dastlabki reys bilan
Yevropadan Amerikaga borayotgan «Titanik» nomli
yo‘lovchilar tashiladigan
paroxod tuman paytida dengizda suzib yurgan muztog‘ bilan
to‘qnashib ketdi (1),
kemada katta
teshik hosil bo‘ldi va u cho‘ka boshladi (2). «Qayiqlar tushirilsin!» –
deb buyruq berdi kapitan. Biroq
qayiqlar yetarli emas edi (3). Ular yo‘lovchilarning
faqat yarmiga yetdi.
«Ayollar va bolalar – ko‘prikchalarga, erkaklar qutqaruv
belbog‘larini taqsinlar!» (4) – degan ikkinchi buyruq berildi. Erkaklar jimgina
bortdan nari ketdilar.
Kema sekin-asta
qop-qora va muzdek sovuq suvga cho‘ka
boshladi (5). Ayollar va bolalarga to‘lgan qayiqlar g‘arq bo‘layotgan kemadan birin-
ketin uzoqlashardi. Mana odamlar
oxirgi qayiqqa joylasha boshladilar (6). Birdan
qo‘rquvdan afti qiyshayib ketgan baqaloq kishi baqiribdodlab
ko‘prikchaga
tashlandi (7). U ayollar va bolalarni itarib, matroslarga dasta-dasta pul tiqishtirar va
odamlar bilan to‘lib-toshgan qayiqqa sakrab chiqishga harakat qilardi (8).
Paqillagan ovoz eshitildi, bu
kapitan to‘pponchadan uzgan o‘q ovozi edi (9).
Qo‘rqoq palubaga jonsiz holda yiqildi (10), ammo hech kim unga qayrilib ham
3
Baholar shkalasi:
90–100 – a’lo
70–90 – juda
yaxshi
50–70 – yaxshi
30–50 – qoniqarli
10–30 – yomon
0– 10 – juda yomon
Eslatma. Uzoq muddatli xotira bir haftadan keyin quyidagicha tekshiriladi: hech
narsaga suyanmagan holda to‘rtta test materialini eslash kerak. Agar natija
«yaxshi» bo‘lsa, demak, uzoq muddatli xotira yaxshi bo‘ladi.