Xvi-bob. Amaliy mashg’ulotlar

Mustaqil hisoblash uchun masalalar

1. 
   15 g kukunsimon alyuminiy oksididan tayyorlangan katalizator molekulasining ko’ndalang kesim yuzasi 0,002 m² bo’lsa, shu katalizaning yuzasini hisoblang.
   
2. 
   250 g Al₂O₃^.SiO₂ oksidlari 1:1 nisbatda aralashmasidan tayyorlangan katalizator molekulasining ko’ndalang kesim yuzasi 0,0017 m² bo’lsa, shu katalizaning yuzasini hisoblang.
   
3. 
   480 g MgO^.Al₂O₃^.SiO₂ (24;56;20)% li oksididan tayyorlangan katalizator molekulasining ko’ndalang kesim yuzasi 0.0012 m² bo’lsa, shu katalizaning yuzasini hisoblang.
   
4. 
   920 g ZnOCr₂O₃ oksididan tayyorlangan katalizator molekulasining ko’ndalang kesim yuzasi 2^.10^-3 m² bo’lsa, shu katalizaning yuzasini hisoblang.
   
5. 
   1230 g Na₂O∙Al₂O₃∙H₂O oksididan tayyorlangan katalizator molekulasining ko’ndalang kesim yuzasi 12^.10^-3 m² bo’lsa, shu katalizaning yuzasini hisoblang.
   

16.3.4. Katalizatorlarning g’ovaklarini o’lchamini hisoblash
G’ovakni tuzilishini harakterlash uchun umumiy g’ovak hajmini, ularni kattaligi bo’yicha tarqalishi, g’ovaklar orasidagi bog’liqligini bilish kerak. G’ovaklarni o’lchamlari bo’yicha mikrog’ovaklarga (ekvivalent radiusi 1,5 nm dan kam bo’lgan), mezog’ovaklarga (ekvivalent radiusi 1,5 – 100 nm), makrog’ovaklarga (100-5800 nm) va superg’ovaklarga (5800 nm dan yuqori) bo’linadi.
G’ovaklarni hajmini aniqlashni Kataliz instituti (RFA) quyidagicha usul bilan hisoblashni taklif etadi:
(16.1.)
16.8. Masala: Alyumosilikatli katalizatorning ρ_ext=0.97 gr/ml va ρ_haq=1.05 gr/ml bo’lsa, shu katalizatorning g’ovaklari hajmini aniqlang?
Yechish: Ushbu masalani yechish uchun 8.1 ifodadan foydalanamiz.

Javob: Alyumosilikatli katalizatorning g’ovaklar hajmi 0,05 ml.
Simobli porometrlarda g’ovaklar hajmining radiusi – 2,6 nm dan 35000 nm gacha bo’lgan g’ovaklari aniqlanadi.  = katalizator g’ovakligi quyidagi ifodalar orqali aniqlanadi:
(16.2.) yoki (16.3.)