Yashil iqtisodiyotni baholash amaliyoti va indikatorlari

5. GGGI va Dual Citizen xalqaro agentliklarining reyting usuli

---

 Jahon amaliyoti ko„rsatishicha, murakkab jarayonlar va ob‟ektlarni qiyosiy 
baholashda aksariyat mamlakatlar ko„pincha reyting usulidan foydalanishadi. 
“Yashil o„sish”ni reyting asosida baholashning ommalashgan usullari GGGI va 
Dual Citizen xalqaro agentliklari tomonidan qo„llaniladi.
GGGI Koreya Respublikasining Seul shahrida joylashgan bo„lib, maqsadi 
iqtisodiy o„sish va ekologik barqarorlik o„rtasidagi muvozanatni ifodalovchi 
“yashil o„sish”ga ko„maklashish hisoblanadi. GGGI milliy iqtisodiyotning “yashil 
o„sish”ini ta‟minlashi mumkin bo„lgan energetika, suv ta‟minoti, yerdan 
foydalanish va yashil shaharlar kabi ustuvor sohalarida ish olib boradi.
GGGI tomonidan ishlab chiqilgan yashil iqtisodiyotni baholash ko„rsatkichlari 
tizimi “yashil iqtisodiyot”ga o„tish imkoniyatlarini baholash va barqaror “yashil 
o„sish”ni ta‟minlash darajasini tavsiflovchi ko„rsatkichlarga asoslanadi 
. Ushbu 
ko„rsatkichlar mamlakatning “yashil iqtisodiyotga” o„tish davlat dasturida ko„zda 
tutilgan bosqichlarga qarab tashhislash, rejalashtirish, baholash va monitoring 
kabi kategoriyalarga bo„linadi.
Tashhislashga oid ko„rsatkichlar mamlakatning umumiy holatini baholash va 
mavjud muammolarni aniqlashga xizmat qiladi. Rejalashtirish ko„rsatkichlari 
“muammo→davlat→chora-tadbirlar” 
yondashuviga 
asoslanadi. 
Ushbu 
ko„rsatkichlar tashhislash ko„rsatkichlari yordamida aniqlangan barqaror iqtisodiy 
o„sish muammolari va ularni hal etishga qaratilgan chora-tadbirlar o„rtasidagi 
sabab-oqibat 
bog„liqliklarini aniqlashga xizmat qiladi. Rejalashtirish 
ko„rsatkichlari asosida muqobil “yashil o„sish” ssenariylari ishlab chiqiladi. 
Baholash va monitoring ko„rsatkichlari esa “yashil o„sish” dasturini amalga 
oshirish jarayonini nazorat qilish va erishilgan natijalarni baholash imkonini 
beradi.
GGGI “Yashil o„sish” indeksi (GGI) quyidagi yo„nalishlar bo„yicha 36 ta 
ko„rsatkichlar asosida hisoblanadi (1-rasm):
- resurslardan samarali va oqilona foydalanish;
- 
tabiiy kapitalni muhofaza qilish;

---

- yashil iqtisodiyot imkoniyatlari; - ijtimoiy integratsiya.