«yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari» K

Davlat ekologik ekspertizasini tashkil qilish va o‘tkazish: Davlat ekologik ekspertizasi (DEE) O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiat komiteti tizimidagi ekspert organlar mutaxassislari kuchi bilan yoki olimlar, mutaxassislar va jamoatchilik vakillaridan tashkil topgan ekspert komissiyalari (guruhlari) yordamida o‘tkazilishi mumkin. Ekspertiza o‘tkazish muddati, qoidaga binoan materiallarning to‘liq komplekti topshirilgan kundan boshlab 3 oydan oshmasligi kerak. DEE o‘tkazish jarayoni uch bosqichdan iborat: tayyorlov, asosiy va yakunlovchi bosqichlar:
a) tayyorgarlik (tayyorlov) bosqichida O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiat qo‘mitasi tizimining shtatdagi ekspertlari tomonidan:
- tavsiya qilingan hujjatlar tarkibi mazkur hujjatning talablariga mos kelish kelmasligi tekshiriladi;
- ekspertizaning vazifalari, chegarasi va yo‘nalishi ta’riflanadi; uning formasi (shakli) va o‘tkazish usuli aniqlanadi;
- ekspertizaning asosiy yo‘nalishlari bo‘yicha mutaxassislardan shtatdan tashqari ekspert komissiyasi-guruhi tuziladi,
uning a’zolari o‘rtasida vazifalar taqsimlanadi, ish grafigi tuziladi va hokazo, kerakli hujjatlar rasmiylashtiriladi.
b) asosiy bosqich davomida ekspertizaga tavsiya qilingan hujjatlar ko‘rib chiqiladi, va tekshiriladi, unda:
- mazkur xo‘jalik faoliyati turini amalga oshirishga ehtiyojning asoslanishi, uni realizatsiya qilish usulini tanlash, tavsiya qilinayotgan texnik-muhandislik va arxitektura-rejaviy echimlarning progressivligi, material, xom-ashyo va energetik
resurslardan va boshqalardan foydalanishning komplektligi va ratsionalligi;
- aniqlangan ta’sir faktorlarining to‘liqligi va ularning ekologik xavfi darajasi, atrof-muhitga xo‘jalik faoliyatining ta’siri ehtimoli masshtablari;
- tabiat muhofazasi qonuniyatlari talablarini ta’minlashga, shuningdek avariya vaziyatlarining oldini olish (ogohlantirish) va ularning mumkin bo‘lgan oqibatlarini tugatishga qaratilgan chora-tadbirlarning etarliligi;
- mazkur xo‘jalik faoliyatining ekologik xavfsizligi va atrof-muhitning sifat me’yori ta’minlanishining foydalanishga tavsiya qilingan operativ va boshqa xil nazorat usullari;
- ishlab chiqariladigan mahsulotning va hosil bo‘lgan chiqindilarning ekologik xavfi darajasini baholash, shuningdek ularni qayta ishlashda hududiy kooperatsiyalanish imkoniyatlari;
- ekspertizani amalga oshirishda ekologik, ijtimoiy va iqgisodiy oqibatlar to‘g‘risida ma’lumotlarning borligi inobatga olinadi.
Ekspertiza ishlari jarayonida oddindan ta’riflangan ekspertiza yo‘nalishlari bo‘yicha individual ekspert xulosa va ekspert guruhi xulosasi tayyorlanadi. Agar yangi vazifalar yoki ko‘rib chiqish yo‘nalishlari aniqlansa, ekspert komissiyasi (guruhi) DEEni tayinlangan organ oldiga, ekspertiza o‘tkazish muddatini o‘zgartirish, ko‘tarilgan masalalar bo‘yicha qo‘shimcha ekspertlar jalb qilish masalasini qo‘yishi mumkin. Ekspertiza davomida, hujjatni tayyorlovchilar tomonidan inobatga olinmagan potensial xavfli ta’sirlar aniqlangan taqdirda, loyiha ushbu ta’sirning xavflilik darajasi va uning oqibatlari baholanmagan hodsa qayta ishlashga qaytariladi;
yakunlovchi bosqich davomida ekspert komissiya tomonidan ko‘rilayotgan hujjat bo‘yicha jamlama xulosa loyihasi tayyorlanib, u buyurtmachi, loyihani ishlab chiqqan tashkilot vakillari,
jamoatchilik qatnashgan ekspert komissiyasi majlisida muhokama qilinadi. Jamlama xulosa ekspert komissiyasining barcha a’zolari tomonidan imzolanadi va ularning roziligisiz o‘zgartirilmaydi;
g) ekspert komissiyasi (guruhi)ning jamlama xulosasi quyidagilardan iborat bo‘lishi kerak:
- amalga oshirishga tavsiya qilinayotgan xo‘jalik faoliyatining qisqacha tavsifi;
- tavsiya qilinayotgan xo‘jalik echimining ekspertik baholari;
- loyiha bo‘yicha prinsipial mulohazalar;
- xulosalar;
- loyihani amalga oshirish imkoniyatlari va shartlari (reja sxemasi, dasturlar);
- uni qayta ishlashga yoki qayta ko‘rishga ehtiyoj;
- amalga oshirishga muvofiq kelmaydigan chetga chiqishlar.
Xulosa va takliflar aniq va tushunarln ta’riflanishi kerak. Jamlama xulosaga ekspert komissiyasi a’zolari tomonidan bildirilgan alohida fikrlar ilova qilinadi.
Davlat ekologik ekspertizasini (DEE) o‘tkazayotgan ekspert organi loyihani va xo‘jalik faoliyati loyihasi bo‘yicha ekspert komissiyasining jamlama xulosasini ko‘rib chiqadi va «DEE xulosasi»ni tayyorlaydi. Uning tarkibiga quyidagilar kiradi: