Yetuklik. Katta yoshdagilarda bilish jarayonlari. Inson miyasining yetilishi

Ayollarning hayot yo‘li bosqichlari ko‘proq oilaviy sikl hodisalari bilan bog‘liq: turmush qurish, farzandlar tug‘ilishi, bolalarning ulg‘ayishi ≪bo‘sh uya≫ (ulg‘aygan bolalar ota-ona uyini tark etishi). Eriksonning ta’kidlashicha, o‘rta yetuklik davrida avlodini saqlash hissi kuchayadi, kelgusi avlod va uning tarbiyasiga qiziqish ortadi. Hayotning bu davri turli sohalarda yaratuvchanlik va mahsuldorlik bilan ajralib turadi R.Pek Eriksonning g‘oyalarini davom ettirib, bu yosh davrida 4 inqirozning kuzatilishini va ularning hal qilinishi navbatdagi shaxsiy rivojlanish uchun zarur sharoit hisoblanadi:

Ayollarning hayot yo‘li bosqichlari ko‘proq oilaviy sikl hodisalari bilan bog‘liq: turmush qurish, farzandlar tug‘ilishi, bolalarning ulg‘ayishi ≪bo‘sh uya≫ (ulg‘aygan bolalar ota-ona uyini tark etishi). Eriksonning ta’kidlashicha, o‘rta yetuklik davrida avlodini saqlash hissi kuchayadi, kelgusi avlod va uning tarbiyasiga qiziqish ortadi. Hayotning bu davri turli sohalarda yaratuvchanlik va mahsuldorlik bilan ajralib turadi R.Pek Eriksonning g‘oyalarini davom ettirib, bu yosh davrida 4 inqirozning kuzatilishini va ularning hal qilinishi navbatdagi shaxsiy rivojlanish uchun zarur sharoit hisoblanadi:

• — insonda donolikni hurmat qilish rivojlanadi (jismoniy kuchga nisbatan);
• — jinsiy munosabatlarning ijtimoiy munosabatlarga almashinuvi (jinsiy rollarning susayishi);
• — emotsional egiluvchanlikni saqlash;
• — ruhiy egiluvchanlikka intilish (psixik rigidlikni bartaraf etish), xulq-atvorning yangi shakllarini izlash.

Inson inqirozli kechinmalami muvaffaqiyatli bartaraf etish uchun o‘zida emotsional egiluvchanlikni, o‘sayotgan bolalar va keksayayotgan ota-onalarga nisbatan hissiy barqarorlikni rivojlantirishi zarur. 0 ‘rta yosh inqirozini hal qilish - hayotiy maqsadlami qayta ko‘rib chiqish, insonga berilgan umming qisqaligini anglash, hayot sharoitlarini tuzatish, yangi «Men» obrazini ishlab chiqish, turmush o‘rtog‘iga, do‘stlariga, farzandlariga ko‘proq e’tibor qaratish, yangi holatini to‘g‘ri idrok etish yangi barqaror davrga olib keladi. Inqirozlarni muaffaqiyatli bartaraf etgan insonlarda 50—60 dan keyin kundalik muammolar chetga chiqadi, yanada mahsuldor ishlash uchun sharoit yaratiladi.