Yurak tomir kasalliklari; Qon bosimi

Taxikardiya (qadimgi yunoncha: ταχύς-tez va καρδία -yurak) — yurak urish tezligining (ChSS) daqiqada 90 urishdan oshishi^[1][2]. Taxikardiyani patologik hodisa sifatida, yaʼni dam olishda yurak urish tezligining oshishi va normal fiziologik hodisa sifatida taxikardiya (jismoniy mashqlar, hayajon yoki qoʻrquv natijasida yurak tezligining oshishi) oʻrtasidagi farqni ajratish kerak^[3].
Taxikardiya—kasallik emas, balki alomatdir, chunki u koʻplab kasalliklarning koʻrinishi sifatida paydo boʻlishi mumkin^[3]. Taxikardiyaning eng koʻp uchraydigan sabablari avtonom asab tizimining buzilishi, endokrin tizimning buzilishi, gemodinamik buzilishlar va aritmiyaning turli shakllari.
Patologik taxikardiya salbiy oqibatlarga olib keladi. Birinchidan, tez- tez yurak urishi bilan yurakning samaradorligi pasayadi, chunki qorinchalar qon bilan toʻldirishga vaqt topa olmaydi, natijada qon bosimi pasayadi va organlarga qon oqimi kamayadi. Ikkinchidan, yurakning oʻzini qon bilan taʼminlash sharoitlari yomonlashmoqda, chunki u vaqt birligida koʻproq ishlaydi va koʻproq kislorod talab qiladi va yurakni qon bilan taʼminlashning yomon sharoitlari koronar kasallik va keyingi yurak xuruji xavfini oshiradi.

Taxikardiyaning tasnifi

inus taxikardiyasi

Taxikardiyaning bu turi yurak ritmini boshqaradigan sinus tugunlari tomonidan impulslar hosil boʻlishining buzilishi yoki sinus tugunidan qorinchalarga impulslarning oʻtkazilishining buzilishi natijasida yuzaga keladi. Aritmiyalar aniqlanadi elektrokardiogramma, bu bemorning tanasi yuzasidan ham, toʻgʻridan-toʻgʻri yurakning alohida qismlaridan ham qayd etilishi mumkin.
Taxikardiya oldingi boʻlimlarda sanab oʻtilgan tashqi sabablarga koʻra yuzaga kelishi mumkin yoki sinus tugunining notoʻgʻri ishlashi bilan bogʻliq boʻlgan ichki xususiyatga ega boʻlishi mumkin. Bunday taxikardiya sinusli deyiladi, ritm sinus tugunining normal yoki gʻayritabiiy ishlashi natijasida yuzaga kelganligini taʼkidlaydi.