Z nishanova, G. Alimova

eksperiment: a) ma’lum bir nazariy qoidaning tushuntirilishidan 
oldin; b) biror nazariy qoidaga misol va isbot tariqasida o ‘tkazilishi 
mumkin. Bu eksperimentning o‘tkazilishida o‘qituvchining tushuncha 
va izohlari muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Eksperiment muvaffaqiyatli 
amalga oshishi uchun quyidagi qoidalarga rioya etish kerak: a) 
eksperiment sodda bo‘lishi va ko‘p vaqt olmasligi kerak; b) talabalarda 
eksperimentga nisbatan jiddiy munosabat hosil qilinishi кегак; c) 
o‘qituvchi eksperimentni tashkil etish va o ‘tkazishga tegishli barcha 
jihatlami etarlicha o ‘ylab chiqqan bo’lishi lozim; d) talabalarga aniq 
ko‘rsatmalar berilishi zarar. Eng muhimi eksperiment natijalari 
batafsil tahlil qilib chiqilishi kerak. Aks holda eksperimentni 
o ‘tkazishdan kutilgan maqsadga erishilmaydi. Ko‘rgazmali 
eksperiment odatda talabalarda katta qiziqish uyg’otadi.
2. Kuzatish natijasida talabalar qoiga kiritgan psixologik maiumotlar.
Bunday turdagi maiumotlar ham samarali ko‘rgazmali vosita 
boiib xizmat qilishi mumkin. Faqat buning uchun kuzatish aniq 
maqsadga yo‘naltirilgan, ob’ektni konkretlashtimvchi va chegaralovchi 
ko‘rsatmalarbo‘yicha amalga oshiriladigan bo‘Ushi, kuzatish natijalari 
darhol tahlil qilinishi va umumlashtirilishi kerak.
Odatda talabalar pedagogik amaliyot davomida o‘quvchilami 
muntazam kuzatib, kuzatish natijalarini maxsus kundalikka qayd etib 
boradilar va ulardan foydalanib o‘quvchilaiga tavsifnoma yozadilar. 
Tavsifnomada kuzatilayotgan o‘quvchi oilasi, oila a’zolarining bolaga, 
maktabga, o‘qituvchilaiga munosabati, o‘quvchining oiladagi turmush 
tarzi; o‘quvchining o‘quv faoliyati- qanday o‘qishi, qaysi fanlarga 
ko‘proq qiziqishi, uy vazifalarga munosabati; o‘quvchining diqqati,