З. Суннатов. Нефт ва газ кудукларини бургилаш технологияси


Вертикал кудукни кийшайишини олдини олиш


Download 0.49 Mb.
bet33/43
Sana13.02.2023
Hajmi0.49 Mb.
#1192762
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   43
Bog'liq
НГКБ-kitob

Вертикал кудукни кийшайишини олдини олиш.
Замонавий техника даражаси кудукларни эгилиш бурчаги  20 дан ошмаслигини таъминлаши мумкин.
Кудукни кийшайишига карши курашиш ишларини кудукни бургилашга тайёрлаш даврида бошлаш керак. Роторни горизонтал холатга келтириш, минорани марказлаштириш, йулланма кувурни марказлашганлигини ва вертикаллигини батафсил текшириш, бургулаш ва бошкарувчи кувурларини тугри чизиклигини (текислигини) текшириш ишларини олиб бориш лозим.
Бургулашнинг бошлангич даврида бошкарувчи кувурни юкори кисмини эгилиш ва тебранишлардан саклаш лозим. Кейинги бургилаш даврларида кудукни уз-узидан кийшаймаслиги учун куйидаги профилактик тадбирларни утказиш керак: бургилаш тизмасининг остки кисмини тегишли равишда териш ва тог жинсларининг тавсифлари ва ётиш шароитларига асосан бургилаш режимини узгартириб туриш;
Бургилаш тизмасининг остки кисмини теришда кудукни кийшайишини олдини олиш максадида калибраторлар, марказлаштирувчи стабилизаторлар, кенгайтиргичлар, калта ОБКлардан фойдаланиш.
Бургилаш ишларини олиб боришда кудукларни кийшайишини олдини олиш максадида дунё буйича куйидаги принципларга таянган БТОКЖ ни куллашади: 1) осилтириш; 2) бургулаш тизмасини остки кисмини марказлаштириш; 3) айланадиган массани гироскопик эффектидан фойдаланиш. 50,а-расмда осилтириш принципига асосланган БТОКЖси курсатилган. Бу ерда бургу 1 ёнида имкони борича огиррок массани барпо этишга харакат килинган. Лекин ук буйича бериладиган огирлик остки кисмнинг жамланмасини эгилишига олиб бормаслиги лозим. Ук буйлаб бериладиган огирликни чеклаш, уз навбатида, тог жинсларини емирилиши унумдорлигини таъминлолмайди. Одатда кулланиладиган ук буйича огирликлар бургулаш кувурлар тизмасининг остки кисмини спирал шаклига келтиради. Тугри чизикли кувурни эгилишга ундаган ук буйича огирлик – биринчи тартибдаги критик (чегара) огирлиги деб номланади.
Иккинчи ва ундан юкори тартибдаги огирликлар мавжуд. Бу ерда бургилаш тизмасининг остки кисмини марказлаштиришга асосланган БТОКЖ ларини куллаш тавсия этилади. Ушбу жамланмаларнинг икки тури мавжуд: маятникли (тебранма) ва каттик (тебранмас) .
Маятникли жамланмаларда марказлаштирувчиларни бургудан тегишли масофада урнатиш эвазига эффект олинади. Жамланманинг таъсир эффекти бир бирига ухшамаслиги марказлаштирувчиларни бургудан хар хил масофада урнатилганлиги билан тушунтирилади.
Каттик жамланмалар кудукларни катта ук буйича огирликлар остида бургулашда кулланилади. Кувурларни кийшайишини олдини олиш учун марказлаштирувчилар ва стаблизаторлар хамда бургу устки баркарорлаштирувчи мосламаларни урнатилади.
Жамланмалар асосан ротор усулида бургилашда кулланилади. Кудук туби двигателлари билан бургилашда хам каттик жамланмаларни кулланади ва уларда бургу ва двигатель устида марказлаштирувчи мосламаларни урнатилади.
Гироскопик эффектни факат турбобур билан бургилашда кулланади. Гироскоп вазифасини имкони борича катта диаметрдаги ОБК булаги бажаради. Айрим холларда бургу ва ОБК булаги орасида калибратор – марказлаштирувчи урнатилади.
Танланган БТОКЖ си бургилашни оптимал режимида кийшайиш жадаллигини кичрайишини таъминлаши шарт.
Кудукни кийшайишини олдини олиш учун техник воситаларни танлашда бургилаш ораликлари учун аник геологик шароитларни хисобга олиш лозим.
Бу ерда куйидагиларни хисобга олиш тавсия этилади:
а) реактив – турбинали бургилаш агрегатлари (РТБ диаметри 920 мм ва ундан катта) ва роторли-турбинали бургулар (РТБ диаметрлари 760, 640, 590, 490 ва 445) уз ичига пасайган огирлик марказини, реактив харакати ёки роторни айланма тизимини олган, айнан огир геологик шароитларда, кудукни табиий кийшайишига мойиллиги бор шароитида, катта диаметрли (450мм ва ундан катта) чукур ва ута чукур кудукларни юкори ораликларини вертикал утишда унумли хисобланади.
б) зинали бургулаш жамланмаси, бир вактнинг узида диаметри 295 мм бургу билан пилот кудукни утишни ва уни кенгайтиргичлар ёрдамида 394 мм гача кенгайтириш имконини беради, табиий кийшайишга мойил геологик кесимларда, чукур кудукларни юкори ораликларини 394 мм диаметрида утишга мулжалланган:
в) пилот-кудукларни бургулаш ва уларни номинал диаметрга кадар кегайтиришни табиий кийшайишга мойиллиги йук тог жинсларда куллаш максадга мувофикдир:
г) Юкори каттиклашган ва огирлик маркази пасайтирилган БТОКЖ лардан юмшок тог жинсларда орасида каттик тог жинслари катламчалари учрайдиган шароитларда калибрловчи ва марказловчи элементларни кудук деворлари билан контактга кирмаган холда фойдаланиш тавсия этилади:
д) Хар хил бургилаш усулларида калибратор, марказлаштирувчи ва баркарорлаштирувчилар билан тузилган каттик БТОКЖлардан фойдаланиш чидамли тог жинсларида жамланмани таянч элементларини кудук деворлари билан контакти таъминланганда яхши самара беради:
е) БТОКЖни чидамлилигига ук буйича огирликдан кура айланиш частотаси купрок таъсир этади:
ж) Барча мавжуд бургуларни, кудукни кийшайиши жадаллигини камайтиришдаги тартиби куйидагича: куракли, бир шарошкали, олмосли, уч шарошкали, куп шарошкали ГТН да хар бир оралик учун белгиланган БТОКЖни тури улардаги элементларни ва уларни улчамлари, хамда бургулаш режимларини курсатиш лозим.
БТОКЖни айнан кондуктор остидан оралик тизмасининг башмагидан ёки бургилашнинг бошидан бургулар диаметри жамланманинг диаметрига мос равишда кулланилиши шарт.
Жамланмасиз утилган кудук стволига жамланмани туширишдан аввал утилган ораликга пухта кайта ишлов бериш лозим. Кайта ишланмаган кудук стволида, жамланмани кисилиб колишига йул куймаслик учун, унга жамланмани тушириш катъиян ман этилади.
Бургулаш асбобини кутариш даврида бургиловчи, калибраловчи ва таянч элементларини куздан кечириб, уларни улчамларини аниклаб бургилаш журналига кайд этиш лозим. Калибрловчи ва марказлаштирувчиларни рухсат этилган емирилиши диаметр буйича 2-3 мм дан ошмаслиги, туртбурчак ОБКларники эса 1,5 - 2 мм дан ошмаслиги керак.
Элементлари жойлаштирилган жамламаларни ута эхтиёткорлик билан тушириш ва уларни кудук тубига утиргизиб куймаслик керак.
PgUp

Download 0.49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling