Z. X. A L im o V a transport vositalarida

moyning qotish haroratini pasaytirish uchun ishlatiladi, transmissiya 
moylari uchun buning ahamiyati katta.
5.2-rasm. 
Moyning qotish haroratini kam aytirish uchun
qo‘shiIm alar
Ular parafm qotib qolganda kristal to‘r hosil bo‘lishining oldini 
olib, haroratni pasaytiradi, bunday haroratda moyning harakatchanligi 
saqlanib qoladi.
AFK-kalsiy alkinfenolit depressatori bunga misol bo‘ladi. Ular 
parafin krisatallarining o‘sishini to ‘xtatib turadi, buning natijasida 
moyning qotish harorati 15-20 °C gapasayadi.
a 
b
5.3-rasm. 
Past haroratdagi m oylarda kristal to‘r hosil 
bosishi:
a - q o ‘s h ilm a s iz m o y , b - q o ‘s h ilm a li m o y

---

3) 
Dvigatelning qizigan detallarida lak, qurum, cho‘kindilar 
hosil bo‘lishini kamaytirish, porshen halqalari kuyishini oldini olish 
uchun 3-10% gacha yuvish qo‘shilmalari qo‘shiladi. 
Yuvuvchi 
moddalar tarkibidagi ishqor yonilg‘ining yonishidan hosil bo‘lgan 
kislotalami neytrallashtiradi. Ular moydagi qattiq moddalami mayda 
suspenziya holida ushlab turadi va ulaming metallarga yopishib 
qolishiga yo‘l qo‘ymaydi.
Salitsilatli yuvish qo‘shilmalari
Ishqor soni
с
II
h - C - O H
I 
Alkiisalitsil 
R 
kislotasi
VAQT
Bu qo‘shilmalardan moy ish bajarayotgan paytda uni iflos- 
lantiruvchi muallaq zarrachalami tutib qolish uchun foydalaniladi. 
Bunday qo‘shilmalar qo‘shilganda dvigatel detallarining sirtida va 
moy o'tkazgichlarda lak hamda cho‘kindilar o ‘tirishi kamayadi.
4) Moylaming oksidlanishini oldini olish uchun antioksid-