Zamonaviy iqtisodiy

 
3. A.Marshall va yangi klassik vaziyat 
 
Marjinalistlar, davlatning iqtisodiyotga aralashmaslik qoidasi bosh 
mezon hisoblangan iqtisodiy fanda yangi klassik yo’nalishning 
boshlanishiga asos soldilar. Yangi klassiklarning tasdiqlashicha, bozor 
mexanizmi xo’jalik jarayonlarini o’zi tar-tiblashga, ishlab chiqarish va 
iste’mol o’rtasida muvozanat o’rna-tishga qodir, erkin bozorning o’zaro 
ta’siri asosida shakl-lanadigan munosabatlarga davlatning aralashuvi 
esa, muvozanat-ning buzilishiga, iqtisodiy samaradorlikning pasayishiga 
olib kelishi mumkin. Shuning uchun yangi klassik yo’nalish vakillari 
xususiy tadbirkorlik va bozor imkoniyatlaridan to’la foydalanish uchun 
kurashdilar. A.Smit an’analarini davom ettirgan holda, yangi klassiklar 
universal iqtisodiy qonuniyatlarni keltirib chiqarishga harakat qildilar. 
Ular marjinalizm metodologiyasiga suyangan holda, iqtisodiy fanning 
asosiy bo’limlarini o’z ichiga oluvchi bir butun nazariy tizim yaratdilar. 
Xususan, firma daromadlarni taqsimlash, bozor muvozanati nazariyalari 
ancha takomillashtirildi, iste’mol tanlovi, umumiy (barcha bozorlar 
 
10

---

uchun) muvozanat nazariyalari yaratildi. O’sha davrdagi yangi 
klassiklarning ilmiy qarashlari uning atoqli vakillaridan biri,  Kembrij 
maktabining rahnamosi Alfred Marshallning (1842-1924)