Zamonaviy organik kimyoning dolzarb vazifalari


-jadval Ishlatilgan seolit(gazni quritish jarayoni)


Download 0.83 Mb.
bet7/9
Sana22.06.2023
Hajmi0.83 Mb.
#1646963
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Zamonaviy organik kimyoning dolzarb vazifalari

2-jadval
Ishlatilgan seolit(gazni quritish jarayoni)



Belgilanishi

Ko‘rsatkichi

1

Chiqindining hosil bo‘lish darajasi

266,75 t/ 3 yilda + 39 t/ 4 yilda

2

Chiqindi turi

Noorganik

3

Agregat holati

Qattiq granula

4

O‘lchamlari

1,6-2,6 mm

5

Tarkibi

Na2O*Al2O3*2SiO2

6

Zichligi

0,680 kg/m3

7

Namlik miqdori

2%

8

Havflilik darajasi

4


3-jadval
Ishlatilgan aktiv ko‘mir



Belgilanishi

Ko‘rsatkichi

1

Chiqindining hosil bo‘lish darajasi

63,2 t/ yiliga

2

Chiqindi turi

Organik

3

Agregat holati

Qattiq granula

4

O‘lchamlari

2-3 mm

5

Tarkibi

C

6

Zichligi

400-500 g/dm3

7

Namlik miqdori

2%

8

Havflilik darajasi

4

2.3. Og‘ir piroliz smolasini qayta ishlash jarayonini o‘rganilganlik darajasi
Yaqin vaqtgacha suyuq piroliz og'ir mahsulotlarining fraktsiyalari oqilona foydalanish muammosini hal qilish imkoniyatlari mavjud emas edi. Biroq ko'pgina mahalliy zavodlarda tegishli qurilmalar mavjud. Katta tonnali etilen qurilishi bilan bog'liq holda, bizning plastmassa davrimizda sanoat tarmoqlari va piroliz xom ashyosining og'ir fraksiyasidan oqilona foydalanish vazifasi ayniqsa dolzarb bo'lib qoladi.
4-jadval
Tar maxsulot(pirolizning og‘ir smolasi)



Belgilanishi

Ko‘rsatkichi

1

Chiqindining hosil bo‘lish darajasi

4800 t/ yiliga

2

Chiqindi turi

Organik

3

Agregat holati

Qattiq qora bo‘laklar

4

O‘lchamlari

Noaniq

5

Tarkibi

C9+

6

Zichligi

1050 g/dm3

7

Namlik miqdori

Noaniq

8

Havflilik darajasi

4


Tar maxsuloti ishlab chiqarishning ulkan miqyosi uni chiqindilardan maqsadli mahsulotlardan biriga aylantiradi, undan to'g'ri foydalanish butun etilen zavodining iqtisodiy samaradorligi sezilarli darajada bog'liq. Piroliz qatronining maxsus fizik- kimyoviy xossalari va tarkibi uni suv o'tkazmasligi va turli mineral kukunlarni, Xususan, energetika korxonalarining bo'sh mineral chiqindilarini faollashtiruvchi vosita sifatida ishlatishga imkon berdi. Bunday yon mahsulotlarga misol IES dagi kulni olish mumkin. Tar maxsuloti bilan qayta ishlashdan so'ng, bu mineral mahsulot sezilarli darajada gidrofoblik funksiyasini oshirishi mumkin. Uning bu xossalari faol mineral kukun sifatida yo'l qurilishi va asfalt-beton ishlab chiqarishda imkoniyatlarini ochib beradi. Bu tar maxsulotdan foydalanishning bu usuli nafaqat yangi yo'lni ochadi balki kulni qo'llash va yo'q qilish yillar davomida to'planishi ko'plab ekologik muammolarni hal qilgan holda, ishlab chiqarish mahsulotlaridan kompleks foydalanishning barcha uch jihati kimyogarlar, yo'l quruvchilar va energetiklar uchun iqtisodiy istiqbollarni ochadi. Aromatik uglevodorodlarning, ayniqsa politsikliklarning nisbatan yuqori miqdori va to'yinmagan uglevodorodlarning sezilarli miqdorini ko'rsatadigan ancha yuqori yod miqdori og'ir piroliz qatronlarining yuqori bog'lash va sintezlash xususiyatlariga ega mahsulotlar hosil bo'lishi bilan siqilish reaktsiyalariga moyilligini ko'rsatadi. OPS ning keng qo'llanilishi uchun katta afzallik - bu juda past oltingugurt miqdori (0,001%). Bu piroliz qatronlaridan past oltingugurtli kompozit Allotiq guglerod o'z ichiga olgan materiallarni olish imkonini beradi, bu texnologik nuqtai nazardan (qurilishni kapital ta'mirlashning ko'payishi) va elektrolitik alyuminiy ishlab chiqarish sexidagi ekologik vaziyatdan juda muhimdir. Aviatsiyada parvozlar tezligi oshishi bilan foydalaniladigan reaktiv yoqilg'i sifatiga qo'yiladigan talablar ortib bormoqda. Reaktiv yoqilg'ining eng mos komponentlari sikloalkilnaftenik uglevodorodlar bo'lib, ular bunday yoqilg'i uchun optimal xususiyatlarga ega. Ular yuqori hajmli issiqlik qiymati, yaxshi yonish xususiyatlari, yuqori termal barqarorlik va past quyilish nuqtalariga ega. Bu ko'rsatkichlar neft fraktsiyalarining sikloalkanlari tomonidan eng yaxshi qondiriladi. Ammo tijorat yoqilg'ilarida bunday uglevodorodlarning miqdori, qoida tariqasida, etarli darajada yuqori emas va shuning uchun naftenik uglevodorodlar miqdori yuqori bo'lgan yoqilg'ilarni olishning boshqa usullarini izlashga harakat qilinmoqda. Naftenik uglevodorodlarni olishning shunday istiqbolli usullaridan biri OPS(og'ir piroliz smolasi) asosida olingan sikloalkilnaftalinlarni gidrogenlashdir. 200-245 S TSP fraktsiyasining sikloalkillanishi natijasida olingan 150-200°C/ 0,1 kPa fraktsiya gidrogenatsiyaga duchor bo'ldi [2]. Olingan gidrogenat quyidagi fizik-kimyoviy ko'rsatkichlarga ega edi. To °C -160-165/1 kPa, f= 1,5282, f= 0.9785, Tchash=186° C, T-70° C, n20-81,7 mm2/s-0, 14,3 mm2/s, kaloriyali qiymati 42,820 kJ/kg. Olingan ma'lumotlarga asoslanib, yuqori zichlikdagi va yuqori kaloriyali mahsulotlar bo'lgan sikloalkildekalinlar yuqori hajmli kaloriya qiymatiga ega bo'lgan reaktiv yoqilg'i komponentlari sifatida ishlatilishi mumkin degan xulosaga kelish mumkin. Hozirgi vaqtda korroziyaga qarshi qoplamalarni olish korroziyadan himoya qilish va turli maqsadlar uchun ob'ektlar, ob'ektlar va mahsulotlarni bezashning asosiy vositasidir. Korroziyaga qarshi kurashni kuchaytirish nafaqat bo'yoq va laklarni iste'mol qilish ulushini oshirishni, balki, birinchi navbatda, qoplamalarning sifati va himoya qobiliyatini keskin oshirishni o'z ichiga oladi. Qoplama sohasida materiallarning tejamkorligi va xom ashyoning arzonligi ham dolzarbdir [3, 4]. Neft-kimyo sanoati chiqindilari asosida korroziyaga qarshi qoplamalar ishlab chiqarish qiziqish uyg'otadi. Bunday chiqindilar past oktanli benzin va gaz moylarini piroliz qilish jarayonida olingan og'ir piroliz qatroni hisoblanadi. Lak qoplamalarini olish uchun biz OPS (> 245° C) vakuumli distillash natijasida olingan qoldiqdan foydalandik [5]. Qoplamalarning dekorativ xususiyatlarining holatini tavsiflash uchun rang va yaltiroqlikda o'zgarishlar qayd etilgan. Qoplamalarning himoya xususiyatlarini tavsiflash uchun plitalar yuzasida yorilish, ajralish, pufakchalar va korroziya markazlari aniqlandi. Atmosferaning qarishidan bir yil o'tgach, qoplamaning himoya xususiyatlarining o'zgarish darajasi aniqlandi. Tashqi ko'rinishi: yorilish, pufakchalar va ajralishsiz to'q jigarrang rangdagi bir xil, bir hil yaltiroq shaffof qoplama (yaltirashi 67-69%), ya'ni, korroziya markazlari yo'q - yopishqoqlik 1 ball. Bukma kuchi 1,0-1,05 mm, qattiqlik (arb. birlik) 0,66-0,68, zarba kuchi 20-25 MPa. Ko'rinib turibdiki, OPS asosidagi qoplamalar atmosfera korroziyasiga chidamliligi, yaxshi yopishishi, yuqori mustahkamligi va qattiqligi, yorqinligi bilan ajralib turadi va metall buyumlarni korroziyadan himoya qilish uchun ishlatilishi mumkin. Uglerod tolalari (CFS) harbiy, turli sanoat va sport sohalarida keng qo'llaniladi Yuqori mexanik xususiyatlar, past zichlik va yaxshi o'tkazuvchanlik xususiyatlari [1].uning yengil maxsulotlar olishning xom ashyosi sifatida namoyon etadi. Qatlamga asoslangan uglerod tolalar odatda ko'mir yoki neftdan olinadigan qo'shimcha mahsulotlar bo'lib, ular juda ko'p, arzon va yuqori karbonlanish rentabelligiga ega [2,3]. Shu sababli, tobora ko'proq tadqiqotchilar arzon narxlardagi, tar maxsuloti asoslangan uglerod tolalar narx bo'yicha katta ustunlik va keng qo'llash istiqbollari tufayli avtomobillar, sport buyumlari, qurilish materiallari, C/C kompozitlari va boshqalar uchun optimalligini saqlab kelmoqda [4-9]. Bunga asoslanib, ko'plab xom ashyo va pitch prekursorini tayyorlash usullari: 1) nafta-krekins nefini bromlash va keyinchalik degidrobrominatsiyani o'z ichiga olgan holda sinab ko'rildi [3]. 2) Metilnaftalin [10] orqali giperko'mirdan moslashtirilgan mos molekulyar og'irlik qismi, issiqlik bilan ishlov berish. Tar maxsuloti odatda birinchi navbatda olib tashlanishi kerak bo'lgan erimaydigan birlamchi xinolinni o'z ichiga oladi. Shunga ko'ra, ET yigiriladigan pitchni tayyorlash uchun ideal xom ashyo bo'lishi kutilmoqda. Laboratoriya oqim reaktorida turli xil neftni qayta ishlash oqimlari va etilen smolalari qo'shilgan holda smolaning visbreaksiyasi bo'yicha bir qator tajribalar o'tkazildi. Turli usullar bilan tar vibrozlovchi mahsulotlarning tarkibini qiyosiy o'rganish natijasida kerosin, engil va og'ir mazut bilan solishtirganda etilen smolasidan foydalanish maqsadli mahsulot unumdorligini oshirish imkonini berishi ko'rsatilgan. aromatik uglevodorodlarning katta qismi. Asfaltenlar va visbkreking mahsulotlarining qatronlari xususiyatlarini qiyosiy tahlil qilish, qayta ishlash zavodi va etilen smola oqimlari bilan visbkreking smola jarayonining umumiy tendentsiyasini ko'rsatadi. Kolloid beqarorlik indeksini taqqoslash shuni ko'rsatdiki etilen qatronidan foydalanish neftni qayta ishlash oqimiga nisbatan qo'shimchalar sifatida yanada barqaror visbreaksion mahsulotni olish imkonini beradi.

Download 0.83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling