Zavqiddin ivadullayev etnologiya fanidan amaliyot hisoboti bajardi: zavqiddin ivadullayev

Birinchidan,Turkistrn o`lkasida XIX asrning 70-yillaridan boshlab o`lka xalqlarining etnogenezi,o`tmish tarixi va madaniyati faol tarzda rus arxeologlari tomonidan boshlangan.
Ikkinchidan, 1895 yil Toshkentda V.V.Bartold tashabbusi bilan Turkiston Arxeologiyasi havaskorlari tugaragi tashkil etilgan.Turkiston xalqlari qadim tarixini o`rganish bilan dastlab o`z davrining taniqli sharqshunoslariV.V.Bartold,N.I.Veselovskiy,M.S.Andreev,A.A.Divaev,N.S Likoshin,N.G.Mallistkiy,N.P.Ostroumov,V.L.Vyatkin,A.A.Semyonov kabi atoqli olimlar bilan birgalikda Mirzo Qosimov,Akram Asqarov,Mirzo Abdulla Buxoriy,AbuSaid Maxsum,Turdi Mirfiyosov kabi mahalliy havaskor arxeologlar shakllandi.
Uchinchidan, Samarqand vohasi O`rta Osiyoning eng katta daryolari Amudaryo va Sirdaryo oralifidagi ulkan madaniy maskanning markazida –“zar sochuvchi daryo”deb atalmish Zarafshon bo`ylarida va Evrosiyoning eng muhim savdo tarmoqlari tutashgan yulda joylashganligidir.
To`rtinchidan, Vohaga ya`ni, arxeologlar fikricha paleolit,ya`ni tosh asrining eng qadimgi davrlaridayoq odamlarni o`ziga jalb qilgan.Samarqandning janubirofida Omonquton vodiysida,Taxtaqaracha davoni yaqinidagi tof yonbafirlaridan birida arxeologlar stalaktik-sumalaksimon oqma tomchilardan hosil bo`lgan karstli forni topdilar.U bundan 100-40 ming yillar avval yashaganibtidoiy odamlarning makoniligini aniqladilar. Hozirgi Samarqand shahrining qoq markazi Siobcha arifi bo`yidan topilgan ibtidoiy ovchilar va baliqchilarning katta manzilgohida qadimgi gulxan qoldiqlari saqlangan.
Beshinchidan, dastlab qadimiy o`lka Samarqand vohasi tarixining urganilishida asosiy yozma manbalar va arxeologik manbalarga asoslangan.
Oltinchidan, Bitiruv malakaviy ishining asosiy qismi birinchi bobida fikr yuritganimiz Samarqand vohasining tarixini yoritishda yozma manbalar va arxeologik manbalar asosida ko`rib chiqamiz. Turli davrlarda xalqimizga tegishli madaniyati va yashash davri o`rganilgan. Ular turli davrlarga taalluqli bo`lib, dastlabki paydo bo`lganlari asosan arxeologik o`rganishlar asosida .
Ettinchidan, dastlab qadimiy o`lka Samarqand vohasi tamaddunining asosiy markazlaridan biri bo`lgan Afrsiyob yodgorligining markaziy qismlarida o`ziga xos madaniyat o`choqlari vujudga kelgan bo`lib, ko`p asrlik taraqqiyot yo`lini bosib o`tdi.
Sakkizinchidan, turli davrlarga oid yodgorliklarga olib borilgan arxeologik izlanishlar natijasida ashyolarning topilishi misolida xalqimiz tomonidan yaratilgan qofoz, yozuv, aniq fanlar, tibbiyot sohasida erishgan yutuqlari, diniy marosimlari qanday bo`lganligini ko`rish mumkin.