ong-angla, ot-ata, son-sana, yosh-yashi, qorin-qarindosh va boshq. Bu esa
o'zak morfema bilan affiksal morfemaning qo'shilib ketishiga asos bo'ladi.
3. a-о, a unlisi bilan tugagan morfemaga -k ka i morfemalari
qo'shilganda к va v allofonlari ta'sirida bunday almashinuv yuz beradi.
Masalan: к allofoni ta’sirida: tarqa-tarqoq, yara-yaroq (li), chanqa-
chanqoq, so'ri-so'roq, ildi-aldoq, tara-taroq, sana-sanoq; v allofoni
ta'sirida: ishla-ishlov, qishla-qishlov, sayla-saylov, alda-aldov va boshq.
4. i-u . a)k allofoni ta'sirida: sovi-sovuq, qovi-qovuq, (ko'rpa-
qurnq) qo 'ri-quruq va boshq.
b) a allofoni ta'sirida: tani-tanuv, o'qi-o'quv, to'qi-to'quv va boshq.
5. o-u. a) v allofoni ta'sirida: sovuq-suvuq (dialektal), qovuq-quvuq
va boshq.
Undoshlar almashinuvi
1.
k-g, q-g'. Q yoki к undoshi bilan tugagan ikki yoki ko'p
bo'g'inli so'zlarga egaglik affiksi jarangsiz к na q undoshlari intarvokal
89
holatda qolib, jarangli korrolyati bilan almashinadi. Masalan: qiliq-qilig'i,
baliq-balig'i, qiziq-qizig'i, sariq-sarig'i, chirik-chirigi, tirik-tirigi, bilak-
bilagi, tilak-tilagi, kichik-kichigi va boshq.
2. g'g'-qq. Masalan: bog'ga-boqqa, toqga, toqqa, yog'ga-yoqqa va
boshq.
3. g-k. Masalan: usgan-uskan (talaffuzda) tokga-tokka va boshq.
4. gg-kk. Masalan: bargga-barkka, eggan-ekkan (talaffuzda)
teggan-tekkan va boshq.
5. i-z, (-ki) (-zi). Masalan: bizni-bizzi (Namangan), sizni-sizzi.
6. n-o (-ni) (-i). Masalan: bizni-bizi, sshni-sizi,(-men) (-me) men-
meni, mening, sen-seni, sening,
I. n-d. (-ni), (-di). Masalan: bizni-bizdi ("je"lovchi), sizni-sizdi,
Do'stlaringiz bilan baham: |