Ózbekistan respublikasí joqari bilimlendiriw, PÁn hám innovaciyalar ministrligi samarqand mámleketlik veterinariya medicinasi, sharwashiliq hám biotexnologiyalar universiteti nókis filiali veterinariya hám zooinjeneriya fakulteti

Tekseriw tárezisi kórsetkishler tablicası:

Kún, ay, jıl 1995ijıl	Тарозн курсаткнчн		Об-\аво курсаткнчн	Гуллаётган sherbet ajıratıwshı уснмлнклар номи
	Keltirilgen sherbet	Сарфлаиган sherbet
15,04	0,3		jaqsı	боглар
17,04	0,4		jaqsı	боглар
20,04		0,2	салкин	боглар
25,04	0,3		jaqsı	боглар
27,04		0,1	салкин	боглар
30,04	0.3		jaqsı	боглар
02,05		0,3	salqın, jawın	боглар
05,05	0,2		jaqsı	aq akas
06.05	0.4		jaqsı	aq akas
07.05	0.5		jaqsı	aq akas
08,05	0,9		jaqsı	aq akas
10.05	1,3		jaqsı	aq akas
12.05	1.5		jaqsı	aq akas
13.05	1,6		jaqsı	aq akas
14.05		0,3	jawın	aq akas
15,05		0,4	jawın	aq akas
16,05		0,3	салкин, jawın	aq akas

Sherbet ajıratıwshı baǵ ósimlikleri

Palhárreshilikte miyweli bog tereklerinen alma, almurt, bexi, shıye, olx) f>i, shiye, urik, shaptalı, badam sıyaqlı ósimliklerdiń áhmiyeti úlken.
May ayında ósetuǵın miywe beretuǵın puta tereklerden Malina, meshinjon hám smorodina ósetuǵın ayrıqsha áhmiyetga iye. Bog ósetuǵın báhar ayında gullep, hárrelerge bir az sherbet hám tiykarınan gúlshań beredi.

Т/р	Ósimlikler иомн	Semyası	Gúl dúzoilisi dúzilisi	Sherbet ажратиш орг. жойлаш.	1 гектар- дан иеча кг а с ал берди?	Гуллаш даври	Неча kún гуллаши?
1.	Олма	атиргул	калкон	гулкургон барги асоси	25-30	март, апрель	10-12
2.	Нок	атиргул	калкон	гулкургон барги асоси	15	март, апрель	10-14
3.	Бехи	атиргул	якка гул	гулкургон барги асоси	20-25	апрель, май	10-14
4.	Олхури	олма kishi semyaси	гули 2 та дан	оталик асосида	10^40	апрель, май	10
5.	Урик	урик kishi semyaси	туп-туп '	erkekлик ор. асосида	25-40	март, апрель	10
6.	Шафтоли	шафтоли kishi semyaси	якка ёки 2 та дан	гулбандида оталик organı асосида	20		10
7.	Бодом	бодом kishi semyaси	якка ёки 2 сават			март	11-11
8.	Alsha	alsha kishi semyaси	2-5 та дан		ЗО^М)	апрель	10-12
9.	Гилос	гилос kishi semyaси	саватгул				10
10.	Малина	атиргул	камгул	от.он.асос	100	июнь	25-40
II.	Маймунжон	маймунжон	1 -5 та дан	от.он.асос	50-70	апрель, май	10-30
12.	Смородина	атиртул	кам гул	sherbet тукимаси тугун устида	80-90	июнь	18-20
13.	Черемуха	майда гул	3-4 та дан	от.он.асос	40 50 кг	май, июнь	10-15

Bunday ósimlikler gúllew dáwirinde hárre semyaları jedel rawajlanıp, tiykarǵı sherbet ajıratıwshı ósimlikler gúllew dáwirine shekem hárre semyaları kúsheyip, úlken kúshke iye boladı. Har bir terektiń gúllew dáwiri 10 -15 kún dawam etedi.

Almabul terek alma gullilar shańaraǵınıń kishi semyasiga tiyisli bolıp, qızǵıltlilar semyasına kiredi hám 5-10 m biyiklikte shaqları tarvakaylab ósedi, gúlleri iri, tuwrı gulli gúldiń tajıijapıraqlari úlken-úlken bolıp, atalıq ipchasi 20 dan artıq. Analıq organı tumsıǵı atalıq organı yetilmasdan ashıladı, sherbet ajratatuǵın organı atalıq organı tiykarında bolıp, gulqorǵan bántleri sheńber bolıp jaylasqan.
Mart-aprel' aylarında, tawlı rayonlarda aprel'may aylarında 1 gektardan 25-30 kg sherbet beredi.





75-súwret. Sherbet beriwshi baǵlar ,palız eginleri:
1 - alsha; 2 - alma; 3 - qıyar; 4 - Malina; 5 – qara smorodina;
6 - maymunjan; 7 - ǵarbız.

Pal hárreleriniń paydalı ushıw radiusı aralıǵındaǵı sol orında ósetuǵın sherbet ajıratıwshı ósimliklerdiń esabin alıw

Sherbet ajıratıwshı ósimlikler sanın bir jóneliste kadamlab esapqa alınadı : Onıń ushın hámme sherbet beretuǵın yamasa azıq bazaları maydanında ósetuǵın ósimliklerdi keminde 2-3 jóneliste kadamlab, hámme ósetuǵın ósimliklerdi esapqa aladı. Pal hárreniń uyası hárreleri uchatuǵın paydalı ushıw radiusına kiretuǵın 1250 ge maydandıń neshe gektarı sherbet ajıratıwshı ósimliklerden almaslap egiw ushın egilganligi hám neshe gektarǵa bog hámde palız eginleri eginler egilgenligi xakida xojalıq xisobxonasidan kursatma alınadı.
Eger sol hárreler uchatuǵın paydalı ushıw radiusları toǵay aymaqlarına tuwrı kelip qalsa, ol halda jer maydoni kólemi toǵay xojalıǵından alınadı hám toǵayda tereklar hámde putalıqlar neshe gektarǵa tuwrı keliwin procent esabına alınadı.
Egerde toǵay xojalıǵından bunday hújjetti alıwdıń ılajı bolmasa, ol halda toǵay aymaqlarında ósetuǵın sherbet ajıratıwshı ósimlik túrleri qansha maydandı iyeleshi úyreniledi. Toǵayda ósetuǵın ósimliklerdi, birinshi náwbette, túrleri anıqlap alınadı, yaǵnıy birdey ósimlik ósetuǵın yamasa hár qıylıı. Onıń ushın tekseriwden aldın sol toǵay tap jerlerin karta boyınsha ósimlik turlariga qarap ayrıqsha >fganiladi hám olar ósetuǵın maydan kursatiladi hámde shamalıq kadamlab tiykarǵı qiyiq boylap ugiladi. Bunda toǵay uzınlıǵı esabi alınadı. Esabin alıw eki qıylı jol menen atqarıladı.
1-jolı. Uyrenilip atırǵan maydan karta boyınsha 20 ta ga bulinib, sol bulim ishindegi sherbet ajıratıwshı hám sherbet ajratmaytuǵın terektiń esabi alınadı. Mısalı : maydonniń qiyiqi 800 m ga teń bolsa, jigirmaǵa teń qılıp bólinedi hám jigirmata bulimniń esabi alınadı. Xisoblayotgan maydan bir-birinen 40 m aralıǵında boladı.
Hár bir 20 noqatta 10 m: maydansha ishindegi hámme sherbet beretuǵın hám sherbet bermeytuǵın terekler hámde putalar sanı esapqa alınıp, tómendegi kórinisidagi kestege jazıp barıladı.

Дарахт ва буталарdıń ночи	Урганилаётган майдон										Ургани- лаётган майдон ичидаги ósimlik- лар жами sanı	Усим- ликлар неча % ни ташкил килади?
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
	10 м^2 ичидаги уснмлнкларнннг sanı
Жука (lipa)	7	18	20	30	40	50	15	17	18	15	240	20
Ок капни	5	2	1	4	7	10	6	5	6	4	50	4,1
Заранг	-	3	4	-	5	7	1	6	4	-	30	2,5
Черёмуха
—
Жами:											1200

2-jolı. Oqıwshılar aldınan rejelestirgen jónelis

b) d1 icha yurib, terekler túrine qarap hámmesiniń xlsobini alıwda iunalish b) ch1 icha 1 m oǵan hám 1 m shepke qarap shama menen mólsher boyınsha xlsobini alıp bólingendan soń, sol jóneliste dus kelgen terekler túrine qarap procent muǵdarıda terekler sanı anıqlanadi. Arqaga kaytishda sol 2 m jónelis ishinde ushraytuǵın puta terekler xlsobi alınıp, qansha maydandı iyelewi anıqlanadi. Sonnan keyin sol keńliktegi maydan uzınına puta terekler túrine qarap, sanına qosıp, soń 5 fganilayotgan maydan uzınasi anıqlanib, keyin ekige kóbeytiriledi hám aqırında ol yamasa bul xildagi sherbet ajratatuǵın yamasa ajratmaytuǵın puta terekler sol maydandı iyelewi anıqlanadi. Sherbet ajıratıwshı otlı ósimlikler maydanların hám 5 fganish múmkin.
Uyrenilip atırǵan maydan daǵı ósimlikler esabin aparıw ushın tómendegi kórinisidagi kesteden paydalanılsa boladı.
Shól zonasında ósetuǵın sherbet ajıratıwshı puta hám otlı ósimlikler ósetuǵın maydan esabin alıw kestesi.

Anıqlanıp atıreǵan maydan esabında	Sherbet ajıratıwshı puta hám ot atı	Úyrenilip atırǵa майдон																Pal ajıratıwshı ósimlikler ósetuǵın hámme maydan
		1 | 2 | 3			4 | 5			6 7			8		9		10		^m^2			Ósimlikler neshe % ti quraydı?
		Sherbet ajıratıwshı ósimlikler iyelegen maydan m^2 esabında
1600	Aq quwray	-	76	53	30	40	44		25	35		-		-		303			18.94
	Gúlxayrı	10	-	7	27	24	30		21	30		-		-		149			9.31
	Qovul	-	40	30	-	20	-		15	-		17		-		122			7.6
	Ádiraspan	70	-	-	30	40	-		17	-		-		21		178			1 и
	Julǵun	25	2	25	10	10	10		22	-		-		5		119			7.4
	Jantaq	15	-	19	-	20	25		-	14		-		-		93			5.8
	Sarı akas	10	11	8	12	12	10		-	-		11		14		79			4.9
	Jámi:																		1600

Sherbet ajıratıwshı ósimlikler sanı bir jóneliste adımlap esapqa alınadı. Onıń ushın hámme azıq bazalari maydanında ósetuǵın ósimliklerdi keminde 2-3 jóneliste kadamlab, hámme ósetuǵın ósimliklerdi esapqa kiretuǵın qılıp esabi alınadı. Iunalishlarni hár 50-60 kadamda 25 m den tap 50 danege shekem esaplaw nukta maydanshaları sanaladi.