Zbekiston respu blikasi xalq
Daryoning geologik ishi
Download 0.87 Mb. Pdf ko'rish
|
giologiya
Daryoning geologik ishi. Eroziya quruqlik yuzasidan oquvchi suvlar, asosan daryo suvlari
natijasida vujudga keladi. Eroziya so’zi daryolarning yemirish ishini bildiradi. Daryolarning ishi: a) o’zanni chuqurlatib, soxilni yuvib ketishda; b) siniq jinslarni oqizib ketishda, v) soxilda paydo bo’ladigan va daryo o’zanini to’ldirib yuboradigan toshlarni oqizib ketishda; d) mayda tosh parchalarini yotqizishda yaqqol ifodalanadi. Oqar suvning eroziyasi natijasida tog’ jinslari yuvilib, usti ochilib qoladi ba'zan suv chuqur uyib yuborib, jar hosil qiladi 1. Chuqurlama eroziyada daryo baland joylardan pastga tomon katta kuch bilan oqib tushadi, shunda suv o’zanni o’yib ketadi va daryo suvi ancha pastlikdan oqa boshlaydi. 2. Yonlama eroziya daryoning o’rta oqimida ro’y beradi. Daryoda oqib o’tayotgan suv daryo tagini yuvib yubormay, balki ikki yon soxilini o’yadi. Bunday daryolar tekislikda meandralar hosil qiladi. Daryolar dengiz va ko’llarga quyiladigan yerlarda deltalar hosil qiladi. Bu yerda daryo o’zaning shakli likopchasimon bo’ladi. Daryoning kelib quyiladigan joyi (birinchi yemirish boshlanadigan joy) eroziya bazisi deb ataladi. Eroziya bazisidan daryo suvining yuqori oqimi tamon yemirishi
Tipik oqim uch qismga bo’linadi va ularning xar biri bir qancha ayrim xususiyatlarga ega. Yuqori oqimda to’planuvchi xavzada-oqiziladigan matyeriallar ko’p bo’ladi, o’rta qismida - oqib
Download 0.87 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling