Њзбекистон республикаси адлия вазирлиги

5-§. Zaruriy merosxo’rlik

Meros qoldiruvchiga quyidagicha ko’rsatma berilgan: u, avvalo, o’z o’g’illari masalasini – ulardan qay birini merosxo’r qilib tayinlash va qay birini merosdan mahrum etish masalasini – hal qilishi lozim bo’lgan. qizlar va nabiralar umumiy bir so’z bilan mahrum qilinishlari mumkin bo’lgan, ammo o’g’illar nomma-nom ko’rsatilishi lozim bo’lgan. Agar bu shartlar bajarilmasa, kviritlar huquqiga binoan, vasiyatnoma bekor qilingan. Vasiyatnoma bo’yicha merosdan mahrum etilganlar ko’pincha sudga murojaat etganlar va bu masala muhim hisoblanib, yuzlik (sentrumviral) sudlarda ko’rilgan. Tug’ishgan aka-ukalar va opa-singillar birinchi galdagi merosxo’rlar hisoblanganlar. Ular ¹/₄ qismdan kam bo’lmagan merosni olishlari kerak bo’lgan.

Shu tariqa, majburiy ulush belgilab qo’yilgan. Merosdan mahrum qilish sabablari ko’rsatilmagan. Yustinian bu masalaga aniqlik kiritgan. Ota roziligisiz turmush qurish, otasining hayotiga suiqasd qilish kabi harakatlar merosdan mahrum qilishga asos bo’la olgan. Ona tomon qarindoshlar uchun esa bu haqda vasiyatnomada indamay qo’yishning o’zi merosdan mahrum qilish uchun kifoya qilgan.