Ўзбекистон Республикаси халқ таълими вазирлиги Қўқон давлат педагогика институти

Боб бўйича хулосалар

Илмий-услубий адабиётлар таҳлили шуни кўрсатдики, сўнгги йилларда малакали дзюдочилар махсус ва мусобақаолди тайёргарлик босқичларининг машғулотлари катталиги ва йўналиш тизимларини такомиллаштиришга катта эътибор қаратилмоқда. Жумладан, катта юкламали машғулотларнинг умумий сонини ошириш натижасида дзюдочиларнинг махсус иш қобилиятини ўстириш, дзюдочилар махсус ва мусобақаолди тайёргарлик босқичларининг машғулотлари катталиги ва йўналиш тизимларини такомиллаштириш, махсус жисмоний тайёргарлиги сифатларини ривожлантириш дзюдочилар организмига ҳаракат механизмининг таъсир самарадорлигини ошириш, турли йўналишдаги катта юкламали машғулотлар таъсири тавсифи ва уларнинг қўшимча машғулотлар билан уйғунлаштирилиши, микроциклларда машғулотларни рационал алмашлаб ўтказишга оид қуйидаги қонуниятлар ва услублар аникланди:

1. 
   Дзюдо бўиича малакали спортчиларни тайёрлашда юкламаларнинг катталиги ва йўналишига кўра машғулотларни рационал алмашлаш, тажриба натижаси кўрсаткичлари асосида амалиётда танланган йўналиш дастурига мувофик тузилган микроцикллар спортчиларнинг махсус иш қобилиятини, спорт натижаларининг жиддий кўтарилишини таъминлаб беради.
   
2. 
   Тадқиқот натижасида терма жамоалар мураббийлари учун дзюдочиларнинг махсус ва мусобақаолди тайёргарлик босқичлари машғулотларини ўтказиш билан боғлиқ бўлган микроцикллар вариантлари ишлаб чиқилди, катта юкламали машгулотларни уларнинг сонини оширган ҳолда, лекин дзюдочиларнинг чарчоғини (толиқиш) оширмасдан илмий асосланган тарзда бошқариш имконияти яратиб берилди.
   
3. 
   Махсус ва мусобақаолди тайёргарлиги босқичларининг рационал микротузилмалари: кунлик ва ҳафталик микроцикллар жараёнидаги машғулотлар изчиллиги, дзюдочилар организмига ҳаракат механизмининг таъсири самарадорлигини оширишга йўналтирилган қўшимча машғулотларнинг уйғунлиги, машгулотларнинг умумий сонини ошириш натижасида спортчиларнинг махсус иш қобилияти самарадорлиги оширилди;
   
4. 
   Дзюдочиларнинг махсус ва мусобақаолди тайёргарлиги босқичларида машғулот жараёнида қўлланадиган турли катталикдаги ва йўналишдаги юкламаларни алмашлаб ўтиш хусусиятларининг самарадорлигини ошириш имкониятлари ишлаб чиқилди.
   
5. 
   Ишнинг назарий аҳамияти шундан иборатки, унда дзюдо бўйича малакали спортчилар қобилиятини оширишнинг мавжуд омилларидан бири сифатидаги махсус ва мусобақаолди тайёргарлик босқичларида кенг қўлланувчи катта юкламалар тизимлаштирилди; катта юкламали машгулотлар сонини изчиллик билан ошириш услублари ишлаб чиқилиб, уларнинг катта юкламали машғулотлардан сўнг тикланиш ҳолатларига фаол таъсирлари аникланди; машғулотларни рационал алмашлаш асосида дзюдочиларнинг махсус ва мусобақаолди тайёргарлик босқичларининг микроцикллари вариантлари, турли катталик ва йўналишдаги машгулотларни ташкил этишнинг ўзаро боғлиқлиги ҳақида биринчи маротаба тажриба кўрсаткичлари олинди.