Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги республика таълим маркази

ТУШИР ВА ИЛИБ ОЛ

81 -расм
Деворга урнатиб қўйилган қути- га 3-4 м масорали жойдан кичик копток ташланади. Сўнгра қути- нинг тарновидан қайтиб тушаётган коптокчани тутиб олишга улгуриш керак (81-расм).
ИЛИБ ОЛ

82-расм
Тик турган ҳолатда оёқ учлари ва то- вонлар бирга, қўллар орқага чўзилган ҳолатда (бир қўл карти иккинчисини ушлаган ҳолатда) ярим ўтириб, жойдан қўзғалмасдан, ерга тиралмасдан коп- ток, кубикнинг ўрнини алмаштириш керак (82-расм). Уч, тўрт галдан сўнг ким уддалай олса, ўша ғолиб ҳисобла- нади (бешдан уч).


83-расм

ТАХТА УСТИДАГИ КОПТОК
Копток қўйилган тахтачани бош ус- тига кўтариб, коптокни туширмасдан ўтириб-туриш керак (83-расм).
Агар бу машқни бажариш қийинчи- лик туғдирса, уни енгиллаштириш мум- кин, яъни картондан ясалган кичик до- ирача копток тагига қўйилса, коптокни ушлашга имконият яратилади.
ЎРГАТИЛГАН КОПТОК

84-расм

Полга чалқанча ётиб, бош томон- га 20-30 см масофада тўп ўрнати- лади. Полга қўлларни таянч қилиб олиб, оёқларни кўтариб, бош томон- га эгиб, коптокни оёқ панжалари билан илиб олиб ростланилади (84- расм).
ДОИРАЧАНИНГ ИЧИГА САКРАВ ТУШ
Ўйинбоши баландлиги 10-12 см келадиган ўрин- диқ олдида ерга диаметри 30-35 см ли доирачалар чизади. Доирачалар нечта бўлса, шунча бола ўрин- диқ устига чиқиши ва у ердан доира ичига сакраб тушиши таклиф қилинади. Бу болалар сакраб бўлгач, бошқа болалар чиқади, унинг кубигини ҳимоя қилишга улгура олмаса (онабоши қўлини қу- бикка теккизса), у доирадан чиқади ва ўйинда вақ- тинча қаткашмайди.
Онабоши 2-3 та кубикни олганидан кейин янги онабоши тайинланади. Ўйин ҳамма болалар билан яна давом эттирилади.
ПИНГВИН ТЎП БИЛАН
Икки гуруҳ биттадан колоннага тизилиб тура- дилар.
Улардан 10 қадам узоқликда байроқ кўйиб чи- қилади. Гуруҳнинг биринчи рақамли иштирокчи- лари волейбол тўпини олишади. Тўпни тиззалари билан сиқиб олиб, сакраб-сакраб финиш байроқ- часи томон ҳаракатланишади, байроқчани айла- ниб ўтиб, худди шу тарзда ортга шериклари томон қайтишади. Ўйинчи етиб келиши билан дарров бошқа шериги навбатни олади. Биринчи бўлиб ўйинни якунлаган жамоа ғолиб чиқади.
Ўйинни бир оз мураккаблаштириш ҳам мумкин. Масалан, ўйинчилар тиззалари орасига бир тўпни ва яна бир тўпни қўллари билан олиб юришлари мумкин.
ТУННЕЛ БЎЙЛАБ

рокчилар устидан ўтиб, би- ринчи ўйинчи ёнига қўллари- га таянган ҳолда ётади ва тўпни охирида турган ўйин- чига узатади (85-расм). Қайси ўйинчи хатоларсиз ўйинни якунласа, ўша ғолиб ҳисобланади.

85-расм

Майдоннинг масофаси 15-16 м. 10 та иштирок- чи бир-биридан 1,5 м оралиқда ёнма-ён жойлаша- ди. Ҳуштакдан сўнг барча иштирокчилар қўллари- га таянган ҳолда ётишади, худди туннел ҳосил қил- гандай. Биринчи ўйинчи эса туннел тагидан ўнин- чи ўйинчига тўпни узатади. У эса ўз навбатида, тўпни ушлаб олиб, тезда ўрнидан туради ва ишти-
г>2