Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти

Маълумотларни Шайх Халид ал- Хабаший тайёрлади. 
Манбаhttp://www.rouqyah.com/ 
ИсламБио учун 
http://www.al-iman.ru/
 нинг араб тилидан
таржимаси. 
Қўшимча маълумотлар
Асафетида [форс.елим (смола) + лот. foetida бадбўй ҳидли] – шу номдаги 
соябонгулдошлар турига тегишли Ўрта Осиё ўсимлигининг қуриб қолган 
шираси; ўткир саримсоқ ҳидли елимдор модда; тиббиётда (асосан истерияга 
қарши) қўлланилади ва (Шарқда) таомга зиравор шаклида ишлатилади. 
Синонимлари: Асафетида (تيتلح), хинг, илан, асмаргок, хилтит, сассиқ 
коврак. 
Жўғрофик тарқалиши
Ўрта Осиё чўллари, Кавказ тоғларининг қуруқ ёнбағирлари, Эрон, 
Афғонистон, Ҳиндистон. 
Эрамиздан аввалги VI асрда асафетида Шимолий Африка (Киренаика)га олиб 
келинади ва бу ерларда кенг тарқалади. Аммо ҳали эрамизнинг I асрнинг 
иккинчи ярмида унга бўлган катта талаб сабабли у йўқ қилиб ташланади. 
Маҳсулот тайёрлаш
Сассиқ коврак елим-смоласи олиш учун поя чиқармаган ўсимликнинг илдиз 
атрофи чуқур қилиб ковланади, сўнгра илдизининг юқори томонидан озгина 
жойи кесиб қўйилади, шу ердан елим- смола оқиб туради, кейин қотади. 
Қотиб қолган елим-смолани эртасига йиғиб олинади. Сўнгра илдизи яна 
кесиб қўйилади. Илдизида елим-смола тамом бўлгунча шу иш 

---

такрорланаверади. Сассиқ коврак смоласини олиш жуда мураккаб ва кўп 
вақтни талаб этадиган жараён, шу сабабли бу иш билан фақат мутахассислар 
шуғулланишади. Тайёр маҳсулот зич ёпилган идишда 1 йилгача сақланиши 
мумкин. 
Таркибидаги фойдали моддалар:
Сассиқ ковракнинг асосий шифобахш компоненти ўсимликнинг илдизидан 
олинадиган,очиқ ҳавода қуриб қолган сутсимон шираси ҳисобланади. 
Фармакология соҳасида ундан асаб касалликларида, жазава вақтида қабул 
қилинадиган тинктура, дамлама, эмулсия, ҳапдорилар, астма ва йўталга 
қарши воситалар, тутқаноққа қарши ҳапдорилар, ҳазм қилиш тизимини 
яхшилайдиган таблеткалар тайёрланади.