Ўзбекистон Республикаси метрологик таъминот тузилмаси Метрология ва стандартлаштириш бўйича халқаро ташкилотлар

Сифат бўйича Европа ташкилоти (ЕОКК)
Сифатни назорат қилиш Европа ташкилоти ЕОКК (Евро-пейская организация по контролю качества) бўлиб, унинг биринчи конференцияси 1957 йилда чақирилган ва шу йилнинг ўзида уни низоми ҳам тасдиқланди.
Синов лабораторияларининг аккредитлаш бўйича Халқаро конференцияси (ИЛАК)
ИСО ва МЭК ишлаб чиққан халқаро қоидаларга асосан лабораторияларни аккредитлашдан мақсад синов лабораторияларни аниқ синовлар ёки аниқ тур синовлари (ИСО/МЭК Руководство 2.86) ўтказишга ҳуқуқ беришдан иборат.
Ўзбекистон Республикаси давлат метрологик хизмати

Ўзстандарт Агентлиги бошқарадиган давлат метрологик хизматига Қорақалпоғистон Республикасидаги, вилоятлардаги ва Тошкент шаҳаридаги давлат метрологик хизмат идоралари киради.

Давлат метрологик хизмат идоралари давлат метрологик текшируви ва назоратини, шунингдек қонун ҳужжатларига мувофиқ фаолиятнинг бошқа турларини ҳам бажаради.
Давлат метрологик хизматга Ўзстандарт Агентлиги раҳбарлик қилади.
Ўзстандарт Агентлиги номидан миллий идора ваколатларига қуйдаги-лар киради:
– метрология соҳасида, метрологик фаолиятни ҳудудлараро ва тар-моқлараро мувофиқлаштиришда ягона давлат сиёсатини амалга ошириш;
– миллий эталонларни яратиш, тасдиқлаш, сақлаш ва асраш қоидала-рини ўрнатиш ва уларнинг халқаро даражада таққосланишини таъминлаш;
– ўлчашлар воситаларига, методларига ва натижаларига умумий метро-логик талабларни белгилаш;
– давлат метрологик текшируви ва назоратини амалга ошириш;
– метрологик масалалар бўйича меъёрий ҳужжатларни, шу жумладан Ўзбекистон Республикасининг барча ҳудудларида мажбурий кучга эга бўлган ҳужжатларни бошқа давлат бошқарув идоралари билан биргаликда қабул қилиш;
– метрология соҳасида илмий ва муҳандис-техник кадрларни тайёрлаш;
– Ўзбекистон Республикасининг метрология соҳасида халқаро шартно-маларига риоя қилинишини текшириш;
– халқаро ташкилотларнинг метрология масалалари бўйича фаолиятида қатнашиш;
– Ўз ЎБТТ нинг ишини ва ривожланишини, халқаро ўлчашлар тизими ва бошқа мамлакатларнинг ўлчашлар тизимлари билан уйғунлаштиришни таъминлаш;
– истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини, инсонларнинг соғлиги ва хавфсиз-лигини, атроф муҳитни ва давлат манфаатларини ўлчашлар ишончсиз натижаларининг салбий таъсирларидан ҳимоя қилиш бўйича тадбирларни амалга ошириш.
Ўзстандарт Агентлиги тўғрисида Низом Ўзбекистон Республикаси Ва-зирлар Маҳкамасининг 05.08.2004 №373 Қарори билан тасдиқланган.
Давлат метрологик хизматига қуйидагилар ҳам киради:
– Миллий эталонлар маркази;
– Метрологик хизмат Бош маркази;
– Стандарт намуналар Бош маркази;
– Стандартлаштириш, метрология ва сертификатлаштириш илмий-тадқиқот институти (СМС ИТИ) Малака ошириш маркази (МОМ) билан бирга;
– синаш ва сертификатлаштириш ҳудудий марказларининг (ССМ) нинг метрологик лабораториялари;
– стандартлаштириш ва метрология ҳудудий бошқармалари (СМБ);
– Ахборот-маълумотнома маркази.
Миллий эталонлар маркази Ўзбекистон Республикаси эталон заҳираси-ни ривожлантириш ва мукаммаллаштириш, катталиклар бирликларининг давлат эталонларини яратиш, сақлаш ва қўлланиш бўйича ишларни олиб бо-ради.
Метрологик хизмат Бош марказининг вазифалари СМС ИТИ га юкла-тилган бўлиб, ўлчашлар бирлилигини таъминлаш илмий-методик, техник-иқтисодий, ташкилий, меъёрий асосларини яратади, метрология соҳасида кадрлар тайёрлаш ва малака ошириш ишларини бажаради.
Стандарт намуналар Бош маркази, бунинг вазифалари ҳам СМС ИТИ га юклатилган, моддалар ва материалллар таркиби ва хоссаларининг стандарт намуналари давлат хизматига илмий-методик раҳбарлик қилади, юридик шахсларнинг стандарт намуналарини чиқариш ва қўлланиш тартиби бўйича фаолиятларини мувофиқлаштиради, мамлакатимизда чиқариладиган давлат стандарт намуналарини экспертиза қилиш ва аттестатлашни амалга оширади.
Метрологик хизматларни кўрсатиш бўйича Марказ, ҳудудий ССМ нинг метрологик лабораториялари, ҳудудий СМБ ўлчашлар бирлилигини таъмин-лаш бўйича ишларни мувофиқлаштиради, давлат метрологик текшируви ва назорати қўлланиладиган соҳада метрологик текширув ва назоратни O’z DSt 8.002:2002 “Ўз ЎДТ. Метрологик текширув ва назорат. Асосий низомлар” бўйича ўтказади.
Ахборот-маълумотнома маркази меъёрий ҳужжатлар жамғармасини сақлайди ва Ўз ЎБТТ қатнашчиларини ахборотлар билан таъминлайди.