Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги 3

8.4.2-жадвал. Олий навли маҳсулотлар ишлаб чиқариш бўйича 
режа бажарилиши таҳлили 
Ҳисобот йили 
Ўзгариш 
Кўрсаткичлар 
Ўтган 
йил 
режа 
бўйича 
ҳақиқатда 
ўтган йилга 
нисбатан 
режага 
нисбатан 
Товар маҳсулоти 
14006 
14265 
14495 
+489 
+230 
Шу жумладан олий навли 
маҳсулотлар 
2831 
3459 
3663 
+832 
+204 
Олий навли маҳсулотларнинг 
умумий маҳсулотлар ҳажмига 
нисбатан салмоғи, фоизда 
20,2 
24,4 
25,2 
+5 
+0,8 
Маҳсулотнинг сифатига уни ишлаб чиқариш учун фойдаланилган хом 
ашё ва материалларнинг сифати, белгиланган технологик жараёнга аниқ 
риоя 
қилиниши, ишчиларнинг 
малакаси, маҳсулот 
сифатини 
яхшилаганлик учун моддий рағбатлантириш, тайёр маҳсулотларни сақлаш, 
ташиш ва бошқалар таъсир қилади. 
Маҳсулотнинг таннархи кичик корхоналар ишининг тежам-
лилигини таърифловчи энг муҳим кўрсаткичлардан биридир. Маҳсулот 
таннархининг пасайиши корхона ривожланишининг энг муҳим омили 
ҳисобланади. Маҳсулотлар, ишлар ва хизматларнинг таннархи деганда 
бевосита маҳсулотларни тайёрлаш ва ишларни бажариш, ишлаб 
чиқариш шароитларини яхшилаш ва уни такомиллаштириш 
жараёнида фойдаланиладиган ресурсларнинг барча турлари: асосий 
фондлар, табиий хом ашё ва саноат хом ашёси, материаллар, ёнилғи 
ва энергия, меҳнатнинг пул шаклида акс эттирилган харажатлари 
тушунилади. Маҳсулот таннархига киритилган харажатларнинг 
таркиби, уларни моддалар бўйича таснифлаш давлат стандарти 
томонидан, калкуляциялаш усуллари эса корхонанинг ўзи томонидан 
белгиланади. 
Маҳсулотнинг таннархи корхонанинг ишлаб чиқариш ва муомала 
харажатларидан иборат бўлади, харажатлар ва даромад-ларни 
тенглаштириш, яъни ўз харажатларини ўзи қоплаши бозор 
механизмининг асосий хусусиятларидан биридир.
Тайёр маҳсулотлар, бажарилган ишлар ва кўрсатилган хиз-
матларнинг сотилиши корхона фаолияти молиявий натижаларини 
аниқлашга имкон беради. 

---

203 
Ҳисобот даврида ҳаридорларга ортиб жўнатилмаган маҳсулотнинг 
қиймати ва фирма ичидаги оборот сотиш ҳажмига киритилмайди.