Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги андижон давлат тиббиёт институти


Ишлаб чикаришда омиллар 4 гурухга булинадилар


Download 5.22 Kb.
Pdf ko'rish
bet85/112
Sana02.06.2024
Hajmi5.22 Kb.
#1837245
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   112
Bog'liq
Мехнат гигиена ЎҚУВ ҚЎЛЛАНМА

Ишлаб чикаришда омиллар 4 гурухга булинадилар: 
1. Физикавий
2. Кимѐвий
3. Биологик
4. Рухий-физиологик
Физикавий омиллар таркибига кирадиган омиллардан бири-
ѐритилганликдир. Ёритилганлик асосида ѐруглик ѐтади. Еруглик -бу физик 
ходиса булиб, 380 нм. дан то 760 нм. гача булган электромагнит 
тулкинлардан иборат 380 нм. гача булган электромагнит тулкинлар. УБ- 
ультрабинафша нурлар хисобланади. 760 нм. дан 1 мм. гача булган 
тулкинлар. ИФ- инфракизил нурлар хисобланади. Бу нурлар кузга 
куринмайди. Ёруглик эса шундай электромагнит тулкинлардан иборатки, бу 
тулкинлар организм оркали ишчилар куриш ва сезиш хиссиѐтига эгадир. 
Ишлаб чикаришда ѐритилганлик манбаи булиб, куѐш хисобланади.


170 
Куѐш - табиий ѐруглик манбаи. Сунъий ѐруглик манбаига хар-хил 
лампалар киради.
Асосий ѐругликни улчаш бирликлари. 
Ёруглик окими (F)- бу кузда куришни хис эттирувчи нурланиш 
энергиясининг маълум бир кисмидир. Бирлиги- люмен (лм). Ёруглик 
окимини, ѐруглик манбаини кувватига ва унинг зичлигига боглик. Ёруглик 
кучи (J)- ѐруглик окимининг фазодаги зичлиги. Бирлиги- кандела (кд,cd). 
Кандела – ѐругликни асосий техник бирлиги булиб хисобланади ва махсус 
эталон буйича куйилади. Ёритилганлик (Е)- ѐруглик окимини сиртдаги еки 
сатхдаги зичлиги. Бирлиги лк- люкс (1 лк. 1Lx). 1 люкс- 1 лм. ѐруглик 
окимини 1м2 ѐритилганлик кобигига нисбатига айтилади. 1 lx = 1 lm/1m2 
Ёритилганлик сатхи ѐритилганлик хусусиятига боглик эмас.
Ёритилганлик ѐруглик окими билан ифодаланиб E = _F__


171 
S
Ёритилганлик ѐруглик манбаини кувватига, ѐруглик окимини фазода 
таркалишига, тушиш бурчагига ва манба орасидаги масофани иш кобигига 
нисбати (Нр). Иш жойларида етарли ѐритилганлик хосил килиш учун етарли 
кувватли ѐруглик манбаи ташкил этиш керак ва бу манба тугри урнатилган 
булиши керак. Ёруглик окимини кайтиш коэффиценти- сатхдан кайтган 
ѐруглик окимининг тушган ѐруглик окимига булган нисбати билан 
белгиланади ва % да ифодаланади.


172 
Р =__F кайтган_ %
F тушган
Ёруглик окимининг кайтиш коэффиценти 100 % еки 1.0 дан кам. Унинг 
киймати (0.9- 0.02) ораликда булади.
Равшанлик – F сатх бирлигидан кайтаѐтган ѐруглик окимининг зичлигидир. 
Бирлиги кд/м2. шулар билан бир каторда кантрастлик, яъни объект 
равшанлиги (Р абс) ва фоннинг орасидаги абсалют катталик фаркининг фанга 
нисбатидир, объект равшанлиги (Р абс)- фон равшанлиги (Р фон).

Download 5.22 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling