Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона политехника институти

13-Жадвал
24 ⁰ да qimmatbaho metallar корхоналарининг сув тиниқлиги

№	Адсорбент суспензияси (ҚК-ФА), г	ишчи сувли эритмаларнинг концентрацияси, %	pH сув	лойқалиги
1	0	0	0,5	29,9
2	2,5	5	0,5	4,07
3	3,0	6	0,5	2,8
4	4,0	8	0,5	2,35
5	5,0	10	0,5	1,8
6	АГ-3 (назорат)	10	0,5	2,1

17-расм. ҚК ФА билан адсорбциядан олдин ва кейин сувнинг тиниқлиги,10%	18-расм. Композицион адсорбент ёрдамида тозаланиш дан олдинги ва кейинги чиқинди сув

13-jadvalдан кўриниб турибдики, адсорбентнинг концентрациясини ортиши тозалик даражасининг ошишига олиб келади. Шундай қилиб, 5 мг/л концентрациясида тиниқлик қиймати 29,9 дан 4,07 гача камаяди. 10 мг/л концентрацияда бу кўрсаткич 1,8 га тенг бўлди

§ 4.3. Қимматбаҳо металларни ажратиб олиш учун маҳаллий ўсимлик хом ашёси асосидаги кўмирли адсорбент ва дефекат композициясини қўллаш

Qimmatbaho metallarкорхоналарининг оқава сувлари таркиби органик моддалар, ёғлар билан юқори даражада ифлосланган. Ёғ ва ёғни қайта ишлаш натижасида мураккаб эмульсиялар ҳосил бўлади, уларни тозалаш эса зарурий чора тадбирларни амалга оширишни талаб қилади.
Qimmatbaho metallarкорхоналарининг оқава сувларини тозалашнинг кенг тарқалган усулларида бири физик-кимёвий усул бўлиб. бу жараёнда чиқинди сув аралашмасига махсус реактивлар - адсорбентлар қўшиш билан амалга оширилади.
Тадқиқот учун адсорбент сифатида yeryong’oq po’stlog’iлари асосида олинган фаоллаштирилган углерод намуналари ва кўмирлаштирилган дефекат [228, 229, 230] ишлатилган. Хом ашё, бодом конуслари, кислородсиз муҳитда пиролиз мосламасида 10 ° C / мин тезликда 800° C гача қиздирилди ва 1 соат давомида ушбу ҳароратда сақланади.
Адсорбат сифатида таркиби асосан совун қолдиқлари, ёғлар, бўёқлар билан ифлосланган “Урганч Ёғ-мой” АЖ чиқинди сув ишлатилди. Адсорбция хона ҳароратида амалга оширилди. Адсорбентнинг оғирлиги 2,5 г; дефекат оғирлиги 0,2 г эритма ҳажми 50 мл, ишчи сув эритмалари концентрацияси: 6 мг/л, адсорбция вақти 30 мин ташкил этади.
Сувнинг тиниқлигини аниқ ва тезкор таҳлил қилиш учун мўлжалланган Lovibond^® TB 211 IR ускунаси билан ўлчанди. EN ISO 7027 га мувофиқ, тарқалган ёруғлик 90 ° бурчак остида ўлчанади. Ўлчовлар инфрақизил нурлар ёрдамида амалга оширилганлиги сабабли, рангсиз ва рангли сув намуналарини анализ қилиш имкони мавжуд. Лойқаликни ўлчаш натижалари жадвал 4.2. да келтирилган.
14-jadvalдан кўриниб турибдики, композицияда адсорбентнинг миқдори ошиши тозаланиш даражасини оширмоқда, лекин рН га деярли таъсир кўрсатмаяпти. Шунда 3,0/0,5 нисбатдаги композиция қўлланганда максимал 94,8% тозалик даражасига эришилади. Кейинги нисбатларни ўзгариши деярли тозалаш даражасига таъсир кўрсатмайди.