Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон давлат университети

БОЛА ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУН 1989 ЙИЛ – болага алоқадор бўлган энг муҳим қонун бўлиб у ота-оналар, суд, маҳаллий ҳокимиятлар ва бошқа томонларнинг бола фаровонлигини таъминлаш йўлидаги вазифа ва мажбуриятлари структурасини белгилаб қўйди.
БОЛА ТЎҒРИСИДАГИ 2000 ЙИЛГИ ҚОНУН – маҳаллий ҳокимиятга болага ғамхўрлик кўрсатиш учун зарур бўлган вазифалар ва мажбуриятларни тўлароқ баён этган.
Қонун маҳаллий ҳокимиятларга ўз ғамхўрлигидан ажралган болаларга нисбатан муҳим мажбуриятларни юклайди. Улар қуйидагилардан иборат:
БОЛАЛАР ЖАМҒАРМАСИ – 2001 йилда марказий ҳукумат томонидан ташкил этилган бўлиб, 5 ёшдан 13 ёшгача бўлган болалар ва ижтимоий инкор этилган болаларга ёрдам беришда маҳаллий ҳокимиятларнинг профилактик ишлардаги иштирокини таъминлаш учун хизмат қилиши кўзда тутилган.
БОЛАЛАР УЙИ – турар жой бўлиб, бола ва ёш инсонга 24 соат мобайнида ғамхўрлик кўрсатади.
БОЛА ҲУҚУҚЛАРИ – қонунлар, қоидалар ва деклорациялар асосида болани ҳимоя қилиш ва манфаатларини илгари суришга интилади.
БОСИМ – одамлар, ижтимоий гуруҳ ёки шахсларни эксплуатация ва маргинализация қилиш.
БОШПАНА ҚИДИРУВЧИЛАР ВА ҚОЧОҚЛАР – Буюк Британияда қочоқлик мақомини олишни сўраган ва хали-ҳануз жавобини кутаётан одамлар.
БОШҚАРУВ ТАРТИБСИЗЛИГИ – бу атама бихейвиорал психологияга тегишли бўлиб, боланинг бир қатор антиижтимоий хатти-ҳаракатларни амалга ошириши ва натижада болага зарар етиши, ота-она, ғамхўрлик қилувчилар, ўқитувчилар ҳамда бошқа қаровчилар томонидан бошқаришга нолойиқ бўлиши ҳолати тушунилади.
БОҒЛИҚЛИК (бирга бўлиш; яқин муносабатлар) – икки инсон ўртасидаги ҳиссий муносабат бўлиб, ўзаро бирга бўлганда яқинлик ва лаззатланиш туйғуларининг кузатилиши.
БАҲОЛАШ – шахс ёки оила ва муҳитни ўрганиш орқали уларнинг эҳтиёжларини аниқлаш. Бу ижтимоий соҳа вакилларининг тўлиқ профессионал фаолиятларидан бўлиб, гўё тиббиёт ёки психиатрлар каби ташҳис қўйишлари керак бўлади.
БАҲОЛАШ МАРКАЗИ – резидентал муассаса бўлиб, баҳолаш мақсадида хизматдан фойдаланувчилар маълум вақт мобайнида ушбу марказга жойлаштириладилар. Баҳолаш асосан оила муносабатлари, тарбия, хатти-ҳаракатлар, ота-оналик малакалари ва таҳдидлар каби омилларни ўз ичига олади.
БЕВОСИТА ТЎЛОВ – маҳаллий ҳокимият томонидан мунтазам тўлов бўлиб, ижтимоий ғамхўрлик хизматларига мухтож деб бахоланган шахслрга тақдим қилинаётган хизматларни харид қилиш учун берилади.