ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
ИСЛОМ КАРИМОВ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ
ДАВЛАТ ТЕХНИКА УНИВЕРСИТЕТИ
АБДУЛЛАЕВА ФОТИМА САГДУЛЛАЕВНА
“МОДАЛАР ДИЗАЙНИ АСПЕКТЛАРИДА КОСТЮМ ЛОЙИҲАЛАШНИНГ УСТУВОР ТАМОЙИЛЛАРИ”
(Шаклланиш генезиси, долзарб муаммолари ва амалиёти)
05.06.04. – Тикувчилик буюмлари технологияси ва костюм дизайни
КОСТЮМ ДИЗАЙНИ БЎЙИЧА ФАЛСАФА ДОКТОРИ (PhD) ДИССЕРТАЦИЯСИ АВТОРЕФЕРАТИ
Илмий раҳабар: а.ф.д., проф. Д.А.Нозилов
Тошкент – 2019
Диссертациянинг “ЎРТА ОСИЁ ИККИ ДАРЁ ОРАЛИҒИ ХУДУДИДАГИ КОСТЮМ МОДЕЛЛАШТИРИШ ПРИНЦИПЛАРИ ТАРИХИГА ЭКСКУРС: КОСТЮМ КОМПЛЕКСИДАГИ ҚАДИМИЙ ЛОЙИҲАЛАШ АНЪАНАЛАРНИНГ ЗАМОНАВИЙ КОЛЛЕКЦИЯЛАРГА ТАДБИҚ ЭТИШ МЕХАНИЗМЛАРИ” деб номланган биринчи боби бўйича олиб борилган мавзуга таалуқли илмий адабиётлар таҳлили, ҳамда уларга доир илмий хулосалар мазкур йўналишда турли даражадаги муаммолар мавжуд эканлигини кўрсатди. Хусусан, бу жараёнда ХХ аср бошларидаги этнограф олимлар томонидан юртимиз миллий либослари тарихини тадқиқ этиш жараёнлари ибтидосида ўша даврда удумда бўлган либослар “туниксимон” сифатида тарифланди ва ҳозирга қадар турли илмий манбаларда қайта-қайта такрорланиб келинмоқда. Ва оқибатида тарихимиздаги либос лойиҳалаш жараёнларини асосли тадқиқ этишга тўсқинлик қилмоқда. Аммо, мазкур масалага чуқурроқ ёндошилганда юртимиз либосларининг шаклланиш генезиси ўзида “лойиҳалаш маданияти”нинг турли даражадаги принципларини акс эттирувчи анъаналар асосида ривожланиб келганлиги хақида хулосалар чиқаришда асосли жиҳатларини намоён қилмоқда. Хусусан, уларда костюм силуэтини лойиҳалашда мавжуд геометрик тизимнинг учта асосий шакли қарор топганлигини кузатиш мумкин: Овал силуэт; Тўғри тўрт бурчакли силуэт; Трапецияга хос силуэт. Жумладан, мазкур ёдгорликларидаги костюм структурасининг геометрик хусусиятлари юқорида келтирилган силуэтлар доирасига хослиги билан диққатга сазовор.
Диссертацион тадқиқотнинг “XIX АСР ОХИРИ ХХ АСР МОБАЙНИДА ЎЗБЕКИСТОНДА КОСТЮМ МОДЕЛЛАШТИРИШДАГИ ЕВРОПАГА ХОС ТЕНДЕНЦИЯЛАРИНИНГ УРФГА КИРИШИ БОҚИЧЛАРИ: РИВОЖИНИНГ СОБИҚ ИТТИФОҚ МИҚЁСИДАГИ СИНХРОНЛИК ДАРАЖАСИ ВА ЮТУҚЛАРИ” деб номланган иккинчи бобида XIX асрнинг сўнгги чорагиданбошлаб юртимизда урфга кира бошлаган европа тенденцияларидаги либос лойиҳалаш жараёнларининг ривожланиш механизмлари тадқиқ этилди.Хусусан, бу жараёнда костюм лойиҳалаш тенденцияларининг либосларни оммавий тарзда ишлаб чиқариш принципларини шакллантирган ХХ аср мобайнидаги жаҳон миқёсида ҳамда юртимиздаги асосий ривожланиш факторларининг синхронлик даражасигабаҳо берилди. Бу борада, тадқиқотнинг мазкур боби доирасида,кенг маънода кўҳна Туркистон, хусусан Ўзбекистонмода саноатида замонавий лойиҳалаш тенденциялари шаклланишида бугунги кун нуқтаи назаридан актуал ҳисобланган илмий хулосалар шакллантирилди.
Диссертацион тадқиқотнинг мода саноатидаги янгиланиш факторларининг концептуал асосларини тадқиқ этишга доир
Do'stlaringiz bilan baham: |
