Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб

 
30-мавзу. Одам анатомияси ва физиологияси асослари
Бутун организм. Нафас олиш органлари ва уларнинг инсон фаолиятидаги 
вазифалар. Юрак-қон томир системаси. Юрак ва унинг функцияси, томирлари (артерия, 
вена, капиллярлар) тавсифи (характеристикаси). 
Асосий қон томирларининг жойлашиши, артерияларни бош нуқталари. Пульс 
(томир уриши), унинг тавсифи, текшириш жойлари. 
Ҳазм қилиш органлари ҳақида асосий тушунча.
Таянч ҳаракат системаси: умуртқа, тос, кўкрак қафаси ва мушаклар. Марказий нерв 
системаси. 
 
31-мавзу. Ҳаёт учун хавфли ҳолатлар ва жароҳатланганларга биринчи тиббий ёрдам
Йўл—транспорт ҳодисаларида жароҳатланган шахсларга биринчи тиббий ёрдам 
кўрсатиш ҳақидаги умумий тушунча. Қон оқиши турлари ва белгилари (артерия, вена, 
капилляр). 
Лат ейилиши, пайларнинг чўзилиши. Белгилари. Асоратлари. Биринчи тиббий 
ёрдам. Синишлар. Турлари ва белгилари. Шина қўйиш қоидалари. Синиш асоратлари. 
Жағсуяклари. Елка қовурға ва тос суяклари синганда биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш. 
Бош мия жароҳати. Белгилари. Биринчи тиббий ёрдам. Транспортировка хусусиятлари. 
Кўкрак қафаслари ва қорин жароҳати. Турлари. Белгилари. Пневматоракс. Биринчи 
тиббий ёрдам, транспортировка хусусиятлари. 
Амалий машғулот
 
Вақтинча қон тўхтатиш усуллари, сиқиб боғлаш, артерияни қисиш, максимал 
букиш жгут қўйиш. Қўл остида бўлган воситалар ёрдамида қонни тўхтатиш. Синган 
жойларни боғлаш. Боғлаш усуллари, айланма крест шаклида, спираль букилишлар билан 
саккиз шаклида ва бошқалар. Чуқур яраларни боғлаш хусусиятлари. Тананинг турли 
жойларини боғлаш: елка, болдир, товон. 
 
32-мавзу. Йўл-транспорт ҳодисаларида жароҳатланганларга биринчи тиббий ёрдам 
кўрсатиш кетма
-кетлиги
Йўлларда бахтсиз ҳодисаларга учраганларга биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш. 
Нафас олишнинг тўхташи. Сабаби ва белгилари. Юракни сунъий нафас олдириш 
техникаси: "оғиздан-оғизга" усули. Юракнинг тўхташи. Сабаби ва белгилари. Юракни 
кўкрак қафаси устидан босиб массаж қилиш техникаси. Жароҳатлар (яралар). Жароҳат 
инфекцияси. Асептик боғлаш. Иссиклиқ (қуёш) уриши. Ҳушидан кетиш: белгилари. 
Биринчи тиббий ёрдам. Электр токи билан жароҳатланганларга биринчи тиббий ёрдам. 
Куйганда, умумий совуқ олишда, музлаганда биринчи тиббий ёрдам. Ёқилғи (углевод 
оксиди) гази билан заҳарланганда биринчи тиббий ёрдам. Шикастланганда биринчи 
тиббий ёрдам.