Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти к. Б. Уразов, Н. У худайбердиев

Материаллар ҳисобининг вазифалари. Материаллар бўйича бухгалтерия ҳисобининг асосий вазифаларига қуйидагилар киради:

• 
  материалларни уларнинг мохиятини очиб берувчи мезонларига мос равишда хисобга олиш;
  
• 
  материалларни тўғри туркумлаш ва гуруҳларга ажратиш;
  
• 
  материалларни тўғри баҳолаш;
  
• 
  материалларга килинган кушимча харажатларни (ташиб келтириш, бож ва солиқ тўловлари, курс ўртасидаги фарқлар, устамалар, сертификациялаш ва бошқалар) тўғри ҳисобга олиш, уларни ўз вақтида сотиб олинган заҳиралар таннархига (қийматига) ёки корхона харажатларига киритиш.
  
• 
  Материаллар ҳолати ва харакатини тўғри, ўз вақтида ва тегишли бошланғич ҳужжатлар билан расмийлаштириш;
  
• 
  Материаллар бўйича моддий жавобгарликни таъминлаш, моддий жавобгар шахслар томонидан ҳисоботларни тўғри ва ўз вақтида тузилиши, тақдим этилишини назорат қилиш;
  
• 
  Материаллар ҳолати ва харакати бўйича моддий жавобгар шахсларнинг ҳисоботлари маълумотлари ва ҳисоб маълумотларини тўлиқ уйғунлигини таъминлаш;
  
• 
  материаллар бутлигини таъминлаш, бунинг учун уларни белгиланган муддатларда қайта рўйхатдан ўтказиш (инвентаризация қилиш), унинг натижаларини тўғри аниқлаш ва ҳисобга олиш;
  
• 
  мавжуд материаллардан унумли фойдаланиш, бунинг учун омборларда меъёридан ортиқ заҳираларни сақламаслик, улар бўйича қўшимча нобудгарчиликларига йўл қўймаслик, кераксиз материалларни сотиш ва унинг натижаларини тўғри ҳисобга олиш;
  
• 
  материалларни керак ҳолларда қайта баҳолаш ва унинг натижаларини ҳисобда тўғри акс эттириш;
  
• 
  арзон баҳоли буюмларни ўз вақтида ҳисобдан чиқариш, уларни баланс қийматини ҳисоботда тўғри акс эттириш.
  

Материаллар кирим қийматини баҳолаш. Республикамизнинг 4-сон БҲМС «Товар- моддий захиралар»га мувофиқ (п.7) материаллар кирим қиймати уларнинг таннархи ёки сотилишини соф қийматидан бири бўйича энг кичигини танлаш йўли билан баҳоланади.