Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Самарқанд иқтисодиѐт ва сервис институти

(мафтункорлигини) баҳолашнинг ―БЕРИ‖ индекси 
Умуман олганда, ―БЕРИ‖ хизмати бу борада катта обрў қозонган 
ташкилотдир. Бу хизмат кўрсатувчи ташкилот, капитал импорт қилувчи 
Мамлакатлардаги инвестиция муҳитни таҳлил қилиб инвестицияларнинг 
таваккалчилик даражасини аниқлаб беради. ―БЕРИ‖ хизмати матбуотлар орқали 
турлича хавф - хатарлилик, риск даражасини аниқлаб беради. Ҳозирда бу хизмат 
кўрсатувчи ташкилот 55дан ортиқ капитал импорт қилувчи мамлакатлардаги 
инвестиция муҳитини 15 та кўрсаткични қамраб олувчи мезон (балл) билан 
аниқламокда. Бунда қанчалик юқори балга эга мамлакатлар шунчалик барқарор 
мамлакатлар ҳисобланади. Бу балл индексларини ҳисоблашда сиѐсий, иқтисодий, 
Миллийчилик 
имконияти 
експропиатсиядан 
резидентлар учун 
афзаллик (6 фоиз) 
Тулоф баланси 
холати (6 фоиз) 
Бюрократик 
тадбирлар давлт 
ьошкаруи 
даражаси(4фоиз) 
Иш хаки в мехнат 
самрадорлиги 
харажатлари (8 
фоиз) 
Киска муддатли 
кридитлаш 
имкониятлари 
(8фоиз) 
Махаллий бошкарув 
шерикчилик(4 фоиз) 
Експортлар ва 
хизматлардан 
фойдалаиш 
имканиятлари (2 
фоиз) 
Шартномани 
бажариш имконияти 
(6 фоиз) 
Транспортлар ва 
алокаларнинг 
ташкил 
етилганлиги(4 фоиз) 
Узоқ муддатли 
кредитлаш 
имкониятлари ва 
хорижий 
инвесторларнинг 
сармояга ўз 
улушини киритиш 
шартлари (8 фоиз) 
«БЕРИ»индекси 
хорижий инвестицялар 
учун худуд 
жозибалигини 
(мафтункоригини) 
бахолаш 
Хорижий инвестицялар ва 
фойдага муносабат (6 фоиз) 
Сиѐсий баркарорлик 
(12 фоиз) 
Девалватсия (6 
фоиз) 
Иктисодий усиш 
сурати (10 фоиз) 
Валюта 
айирбошланиши(10 
фоиз) 

---

92 
ижтимоий омиллари таъсири ҳам ҳисобга олинади. Бу ташкилот фақатгина 
жорий даврнигина эмас, балки истиқболда кутилаѐтган ўзгаришларни ҳам 
баҳолайди. 
Иқтисодиѐтда сафарбар қилинган инвестицияларнинг самарадорлигини 
баҳолашда қўлланиладиган кўрсаткичдан яна бири ИКОР (инкрементал 
капитал-оутпут ратио) бўлиб, у мамлакатдаги реал секторга йўналтирилган 
инвестициялар самарадорлигини аниқлашда ѐрдам беради. Бу коэффициент 
асосий капиталга қўйилган маблағлар, яъни ЯИМдаги инвестициялар 
салмоғининг, кейинги йилдаги ЯИМнинг қўшимча ўсиш суръатига нисбатини 
бидиради, яъни: 
ИКОР= И / ΔЯИМ (2.2) 
Бу ерда, И – инвестиция ўсиш даражаси (ЯИМдаги салмоғи); 
ΔЯИМ – ялпи ички маҳсулотнинг қўшимча ўсиш даражаси. 
 
Ўзбекистон иқтисодиѐти учун ИКОР кўрсаткичини қуйидаги 5.2-жадвал 
орқали кўриш мумкин. 
5.2-жадвал