Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти


Download 2.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet139/156
Sana23.09.2023
Hajmi2.63 Mb.
#1686363
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   156
Bog'liq
БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ

кўрсатилади 
110 
Молиявий фаолиятнинг 
даромадлари, жами
120,130,140,150,160-сатрлар 
суммаларининг йиғ индиси 
Шу жумладан: 
120 
Дивидендлар 
кўринишидаги 
даромадлар 
Дивидендлар 
кўринишидаги 
даромадлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9520- счётнинг 
кредит 
оборот 
суммаси 
даромадлар 
устунчасига 
ёзилади 
130 
Фоизлар 
кўринишидаги 
даромадлар 
Фоизлар 
кўринишидаги 
даромадлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9530- счётнинг 
кредит 
оборот 
суммаси 
даромадлар 
устунчасига 
ёзилади 
140 
Узоқ муддатли ижара (лизинг)дан 
даромадлар 
Узоқ 
муддатли 
ижара 
(лизинг)дан 
даромадлар 
ҳ 
исоби учун мўлжалланган 
9550- счётнинг кредит оборот 
суммаси 
даромадлар
устунчасига ёзилади 
150 
Валюта 
курси 
фарқидан 
даромадлар 
Валюта 
курси 
фарқидан 
даромадлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9540- счётнинг 
кредит 
оборот 
суммаси 
даромадлар 
устунчасига 
ёзилади 
160 
Молиявий фаолиятнинг бошқа 
даромадлари 
Молиявий фаолиятнинг бошқа 
даромадлари ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9510,9560,9590- 
счётларнинг кредит оборот 
суммалари 
йиғ 
индиси 
даромадлар 
устунчасига 
ёзилади 
170 
Молиявий 
фаолият 
бўйича 
харажатлар 
180,190,200,210- 
сатрлар 
суммаларининг йиғ индиси 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
Шу жумладан: 
180 
Фоизлар 
кўринишидаги 
харажатлар 
Фоизлар 
кўринишидаги 
харажатлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9610- счётнинг 
дебет 
оборот 
суммаси 


199 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
190 
Узоқ муддатли ижара (молиявий 
лизинг) 
бўйича 
фоизлар 
кўринишидаги харажатлар 
Узоқ 
муддатли 
ижара 
(молиявий лизинг) бўйича 
фоизлар 
кўринишидаги 
харажатлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 9610- счётнинг 
дебет 
оборот 
суммаси 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
200 
Валюта курси фарқидан зарарлар Валюта 
курси 
фарқидан 
зарарлар 
ҳ 
исоби 
учун 
мўлжалланган 9620- счётнинг 
дебет 
оборот 
суммаси 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
210 
Молиявий фаолият бўйича бошқа 
харажатлар 
Молиявий фаолият бўйича 
бошқа харажатлар ҳ исоби 
учун мўлжалланган 9630,9690- 
счётларнинг 
дебет 
оборот 
суммалари 
йиғ 
индиси 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
220 
Умумхўжалик 
фаолиятининг 
фойдаси (зарари) 
100 –сатр +110-сатр –170 
сатр. 
Фойда 
суммаси 
даромадлар 
устунчасида, 
зарар 
суммаси 
эса 
харажатлар 
устунчасида 
кўрсатилади 
230 
Фавқулотдаги фойда ва зарарлар 
Фавқулотдаги фойда ҳ исоби 
учун 
мўлжалланган 
9710-
счётнинг 
кредит 
оборот 
суммаси 
даромадлар 
устунчасига ва фавқулотдаги 
зарарлар 
ҳ 
исоби 
учун 
мўлжалланган 9720- счётнинг 
дебет 
оборот 
суммаси 
харажатлар 
устунчасига 
ёзилади 
240 
Даромад(фойда) 
солиғ 
ини 
тўлагунга қадар фойда (зарар) 
220-сатр (+ -) 230- сатр. 
Фойда суммаси даромадлар 
устунчасида, зарар суммаси 
эса харажатлар устунчасида 
кўрсатилади 


200 
250 
Даромад(фойда) солиғ и 
Даромад(фойда) солиғ и фойда
ҳ исоби учун мўлжалланган 
9810-счётнинг дебет оборот 
суммаси 
харажатлар 
устунчасига ёзилади 
260 
Фойдадан бошқа солиқлар ва йиғ 
имлар 
Фойдадан бошқа солиқлар ва 
йиғ имлар ҳ исоби учун 
мўлжалланган 
9820,9830-
счётларнинг 
дебет 
оборот 
суммалари 
харажатлар 
устунчасига ёзилади 
270 
Ҳ 
исобот 
даврининг 
соф 
фойдаси (зарари) 
240 –сатр – 250-сатр – 260-
сатр. 
Фойда 
суммаси 
даромадлар 
устунчасида, 
зарар 
суммаси 
эса 
харажатлар 
устунчасида 
кўрсатилади 
Молиявий натижалар тўғрисида ҳисоботнинг алоҳида бўлими “Бюджетга 
тўловлар тўғрисида маълумот” деб аталади. Ушбу маълумотнома тўртта 
устунчадан иборот бўлиб, унинг 1 ва 2- устунчаларида солиқ тўловларининг 
номи ва сатр рақами, 3-устунчада ҳисоб бўйича тўланадиган тўловлар суммаси, 
4-устунчада эса – ҳақиқатда тўланган солиқ тўловлари суммаси кўрсатилади. 
Маълумотноманинг ҳар бир сатрида солиқ тўловларининг алоҳида турлари 
бўйича ҳисобланган ва ҳақиқатда бюджетга тўланган суммалар кўрсатилади. 
 
 


201 
 
 
 
 
 
 
 
МАЪРУЗА ТЕХНОЛОГИЯСИ 
Ўқув соати: 2 соат 
Талабалар сони:  60 та 
Ўқув машғулот шакли: Ахборотли маъруза 
Маъруза режаси: 
1. Пул оқимлари тўғрисида ҳисоботни тузиш ва тақдим этишнинг 
концептуал асослари (мақсади, муддатлари, форматлари, тузиш ва тақдим 
этиш усуллари) 
2. Пул оқимлари тўғрисида ҳисобот моддаларини тўлғазиш 
қоидалари 
Ўқув машғулотининг мақсади: талабаларга Пул оқимлари
тўғрисида ҳисоботни тузиш форматлари, усуллари ва тартиблари
тўғрисида тушунчалар бериш. 
Педагогик вазифалар: 
Пул оқимлари тўғрисида ҳисоботни  
тузиш форматлари, усуллари ва 
тартибларини очиб бериш. 
 
Ўқув фаолияти натижалари: 
Талабалар 
Пул 
оқимлари
тўғрисида 
ҳисоботни 
тузиш 
форматлари, 
усуллари 
ва 
тартибларини билиб оладилар. 
 
Ўқитиш воситаларивидеопроектор, доска. 
Ўқитиш усуллари: Тушунтириш, ақлий ҳужум. 
Ўқитиш шакллари: Коллектив иш
Ўқитиш шароити: Техник воситалар билан таъминланган аудитория.
Мониторинг ва баҳолаш: Оғзаки, тест савол-жавоблари. 
 
24-маъруза 
 
ПУЛ ОҚИМЛАРИ ТЎҒРИСИДА ҲИСОБОТНИ 
ТУЗИШ 
 


202 
1. ПУЛ ОҚИМЛАРИ ТЎҒРИСИДА ҲИСОБОТНИ ТУЗИШ ВА 
ТАҚДИМ ЭТИШНИНГ КОНЦЕПТУАЛ АСОСЛАРИ (МАҚСАДИ, 
МУДДАТЛАРИ, ФОРМАТЛАРИ, ТУЗИШ ВА ТАҚДИМ ЭТИШ 
УСУЛЛАРИ) 
 
Молиявий ҳисоботнинг муҳим шаклларидан яна бири бўлиб «Пул 
оқимлари тўғрисида ҳисобот» ҳисобланади. Халқаро таълимотда ушбу ҳисобот 
«Пул маблағлари ҳаракати тўғрисида ҳисобот» деб аталади.
Турлича номланишидан қатъий назар, ушбу ҳисоботнинг бош мақсади 
бўлиб корхонада ҳисобот даврида юз берган пул оқимлари, яъни уларнинг 
кирими ва чиқими, шунингдек давр боши ва охиридаги ҳолати тўғрисида 
йиғма маълумотларни акс эттириш ҳисобланади.
Халқаро амалиётда ва республикамизда қўлланилаётган ушбу ҳисоботда
пул оқимларини акс эттирувчи кўрсаткичлар корхоналарнинг пул оқимлари 
тўғрисидаги маълумотларни бевосита фаолият турлари бўйича гуруҳлашга 
йўналтирилган. Чунончи, 7-сон БҲХС «Пул маблағлари ҳаракати тўғрисида 
ҳисобот» ва 9-сон БҲМС “Пул оқимлари тўғрисида ҳисобот”га мувофиқ 
корхоналарнинг пул оқимларини асосан қуйидаги фаолият турлари бўйича 
гуруҳлаш кўзда тутилган: 
Ҳисоботда пул кирими ва чиқими тўғрисидаги ахборотлар ҳар бир 
фаолият тури бўйича уларнинг келиб тушиш манбалари ва йўналишлари 
бўйича акс эттирилади. Чунончи, фаолиятнинг алоҳида турларига оид пул 
киримининг асосий манбалари ва пул чиқимларининг асосий йўналишлари
қуйидаги жадвалларда келтирилган.
ПУЛ ОҚИМЛАРИ 
Асосий фаолият 
бўйича 
Инвестиция
фаолияти
бўйича 
Молиявий
фаолият
бўйича 
 
КИРИМ 
(пул маблағларининг келиб 
тушуши) 
ЧИҚИМ 
(пул маблағларининг чиқиб 
кетиши) 
 


203 
АСОСИЙ ФАОЛИЯТ БЎЙИЧА ПУЛ ОҚИМЛАРИ 
 
КИРИМ (+) 
ЧИҚИМ (-) 
1.ТМБларни сотишдан олинган пул
Тушумлари 
1.Таъминотчиларга тўловлар
2.Роялти, гонорар, воситачилик ҳақи ва
бошқа тушумлар 
2.Ходимларга тўланган иш ҳақи ва улар
номидан тўловлар 
3.Суғурта компаниясидан олинган
Тушумлар 
3.Тўланган солиқлар ва мажбурий
ажратмалар 
4.Таъминотчилардан қайтиб тушган пуллар 4.Суғурта компанияларига тўловлар 
5.Қайтариб берилган солиқлар 
5. Харидорлардан олинган авансларни
қайтарилиши 

Download 2.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   156




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling