Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
 
 
МАЪРУЗА ТЕХНОЛОГИЯСИ 
Ўқув соати: 2 соат 
Талабалар сони:  60 та 
Ўқув машғулот шакли: Ахборотли маъруза 
Маъруза режаси: 
1.Корхона харажатларининг турлари, моҳияти ва улар ҳисобининг 
вазифалари 
2. Сотиш таннархининг ҳисоби 
3.Давр харажатларининг ҳисоби
Ўқув машғулотининг мақсади: талабаларга харажатлар тўғрисида 
тушунча ва улар ҳисобини юритиш тартиби тўғрисида тушунчалар бериш. 
Педагогик вазифалар: 
харажатлар тўғрисида тушунча ва 
улар 
ҳисобини 
юритиш
тартибларини очиб бериш. 
 
Ўқув фаолияти натижалари: 
Талабалар харажатлар тўғрисида 
тушунча ва улар ҳисобини юритиш
билиб оладилар. 
 
Ўқитиш воситалари: видеопроектор, доска. 
Ўқитиш усуллари: Тушунтириш, ақлий ҳужум. 
Ўқитиш шакллари: Коллектив иш
Ўқитиш шароити: Техник воситалар билан таъминланган аудитория.
Мониторинг ва баҳолаш: Оғзаки, тест савол-жавоблари. 
 
19-маъруза 
 
КОРХОНАЛАР АСОСИЙ ФАОЛИЯТИГА ДОИР 
ХАРАЖАТЛАР ҲИСОБИ 
 

---

140 
1.КОРХОНА ХАРАЖАТЛАРИНИНГ ТУРЛАРИ, МОҲИЯТИ 
ВА УЛАР ҲИСОБИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ 
 
Корхоналар молиявий-хўжалик фаолиятининг муҳим кўрсаткичи бўлиб 
харажатлар ҳисобланади. Ушбу кўрсаткичнинг моҳияти, таснифи ва тавсифи, 
тан олиниши, счётлар тизими ва улар бўйича бухгалтерия ёзувлари ушбу 
бобнинг охирида келтирилган меъёрий ҳ ужжатларда, шу жумладан, 
«Маҳсулот (иш, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари таркиби 
ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисида Низом» да,
атрофлича очиб берилган. 
Ушбу меъёрий хужжатларга мувофиқ харажат деганда, умумий олганда, 
ҳисобот даврида корхона активларини камайиши ёки унинг мажбуриятларини 
кўпайиши тушунилади. Корхоналарнинг барча харажатлари республикамизда 
қабул қилинган БҲ МС лар ва «Маҳсулот (иш, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва 
сотиш харажатлари таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш 
тартиби тўғрисида Низом» га ва унга киритилган ўзгартиришлар ва 
қўшимчаларга мувофиқ иккита гуруҳ га ва олтита қуйи гуруҳ га ажратилган 
(1-чизмага қаранг).