Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти


Иккинчи жаҳон уруши даврида ирригация ишлари


Download 1.58 Mb.
bet6/52
Sana01.04.2023
Hajmi1.58 Mb.
#1315034
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   52
Bog'liq
Гидротехникага кириш мажмуа

Иккинчи жаҳон уруши даврида ирригация ишлари
Уруш даврида катта ирригацион обектларда курилиш ишлари се- кинлашди ёки мутлако тухтади.
1942 йил Тошкент области дехконлари Тошкент каналининг 2 - навбати курилишини бошладилар. Мухандис ва техник вазифалари- ни ТИИИМСХ ва Гидромелиоратив техникумининг студентлари рахбарлик килди. Тошкент шахри ишчи ва хизматчилари эвакуа- циядан келган халкни озик - овкат билан таъминлаш учун янги ерлар узлаштириш керак булди бунинг учун Тошкент атрофида (30 км) Шимолий Тошкент ва Юкори шимолий каналларидан янги ерларни сугориш лойихалари тузилди. Тошкент, Андижон, Наманган, Фаргона, Самарканд ва Бухоро областларида тезлаштирилган халк усули билан каналлар курила бошланди. Бу ишларга сув хужалиги наркоми Р.А.Алимов рахбарлик килди. Куп ишлар кулда бажарилди. 1942 йили Хисор канали курилиши давом этди. 1942 йил киш ойида Каттакургон сув омбори сув билан тулгазила бошланди. Косонсой сув омборининг курилиши давом этди. Фарход ГЭС ишга туширилди. Улуг Ватан уруши даврида Чирчик, Ангрен, Келес дарёлари хавзаси- да сугоришни ривожлантиришнинг комплекс схемаси тузилди.
Колхозчи, ишчи ва техник ходимларнинг кахрамонона мехнати, давлат ёрдами кишлок хужалигини, ирригацион юкори техник хо- латда ушлаб туришга, фронт ва унинг оркасини зарур озик - овкат, хом - ашё билан таъминлашга имкон берди.
Уруш даврида ва ундан кейин Узбекистонда ирригацияси ахволи Компартия Марказий Комитети УзССРда ирригацион курилишга юкори бахо берди ва «Пахтачиликни ривожлантириш чоралари тугрисида» карор кабул килди. Унда 6 йил ичида гуза экинлари май­дони 430 минг га етказиш кузда тутилди. 1941-1943 йилларда Шимо- лий Тошкент канали курилди. У 15 минг га ерни сугоришга имкон берди. Фарход ГЭС курила бошланди. 1944 йилда 10 та йирик ирри­гацион иншоотлар эксплуатацияга топширилди.
Уруш даврида Чирчик, Ангрен, Келес дарёлари бассейнида сугоришни ривожлантиришнинг янги комплекс схемаси тузилди. Бу даврда мавжуд ГТИ холати юкори техник даражада саклаб турилди. Тугри техник эксплуатация таъминланди, кишлок хужалиги фронт ва фронт оркасини махсулот билан таъминлаб турди. 1944 йил 6 та ГЭС ишга топширилди, кушимча 9 таси курила бошланди. 1944-1945 йиллар Узбекистонда сугориладиган ерларни кенгайтириш ишлари ривожлана бошланди. Чунки уруш йиллари сугориладиган майдонлар ва экинларнинг хосилдорлиги жуда па- сайиб кетган эди. Масалан: пахтанинг хосилдорлиги 1944 йил 11,3 ц/га булса, 1943 йилда 7,2 ц/га эди, 1945 йил ундан хам пасайиб кет- ди.



Download 1.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   52




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling