Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат техника университети

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
Тошкент давлат техника университети

Рўйхатга олинди: № МД-5А640103-3.02 202___ йил “___”___________

“ ТАСДИҚЛАЙМАН” Ўқув ишлари бўйича проректор ___________________О.Зарипов 202___ йил “_____”__________

ФАВҚУЛОДДА ВАЗИЯТЛАРДА БОШҚАРУВНИНГ
ИЛМИЙ АСОСЛАРИ
ИШЧИ ФАН ДАСТУРИ

Билим соҳаси:	600 000 – Хизматлар соҳаси
Таълим соҳаси:	640 000 – Ҳаётий фаолият хавфсизлиги
Магистратура мутахассислиги:	5А640103 – Фавқулодда вазиятларда аҳоли хавфсизлиги

Таълим йўналиши (мутахассислик) коди ва номи

Талабанинг ўқув юкламаси, соат

Семестрлар/ соат

Умумий юклама хажми

Аудитория машғулотлари

Мустақил таълим

Жами

Жумладан

Маъруза

Амалий машғулот

Лаб. иши

Семинар

Курс иши (лойиҳаси)

5А640103 – Фавқулодда вазиятларда аҳоли хавфсизлиги

180

90

44

46

90

2

6

Тошкент – 2020

Фан/модуль коди FVBIA1206		Ўқув йили 2020-2021	Семестр(лар) 2		ECTS - Кредитлар 6
Фан/модуль тури Танлов		Таълим тили Ўзбек/рус		Ҳафтадаги дарс соатлари 6
1.	Фаннинг номи		Аудитория машғулотлари (соат)		Мустақил таълим (соат)	Жами юклама (соат)
	Фавқулодда вазиятларда бошқарувнинг илмий асослари		90		90	180
2.	Фаннинг мазмуни 2.1. Фанни ўқитиш мақсади ва вазифалари Фанни ўқитишдан мақсад – талабаларга фавқулодда вазиятлар хавфи туғилганида ва содир бўлганида бошқарувни ташкил этишни, бошқарувни амалга оширишни ўргатиш ҳамда уларни амалиётда татбиқ этиш бўйича билим, кўникма ва малака шакллантиришдир. Фаннинг вазифаси – талабаларга фавқулодда вазиятлар содир бўлганда бошқарувни амалга ошириш бўйича назарий билимлар бериш, амалий кўникмалар ҳосил қилиш, фавқулодда вазиятларда аҳоли хавфсизлигини таъминлаш масалаларига услубий ёндашув ҳамда илмий дунёқарашини шакллантиришни ўргатишдан иборат. Фан бўйича умумий юклама хажмининг ўқув жараёни турлари бўйича тақсимланиши Мавзу номи Талабанинг ўқув юкламаси, соат Умумий юклама хажми Аудитория машғулотлари Мустақил таълим Жами Жумладан Маъруза Амалий машғулот Лаб. иши Семинар Курс иши (лойиҳаси) 1. Бошқарувнинг моҳияти ва асосий вазифалари 8 4 2 2 4 2. Бошқарув органлари 8 4 2 2 4 3. Фавқулодда вазиятларда бошқарув пунктлари. Уларни жойлаштириш тартиби ва вазифалари 8 4 2 2 4 4. Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг тузилиши 8 4 2 2 4 5. Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг фаолият режимлари 8 4 2 2 4 6. ФВДТ тадбирларини режалаштиришнинг асослари 8 4 2 2 4 7. ФВДТ тадбирларини режалаштириш усуллари 8 4 2 2 4 8. Фавқулодда вазиятлар шароитида тезкор бошқарув 8 4 2 2 4 9. Фавқулодда вазият шароитида қарор қабул қилиш 8 4 2 2 4 10.Қарор қабул қилишда ахборот кўмаги 8 4 2 2 4 11. Фавқулодда вазиятлар юзага келганда ФВДТ ахборот-бошқарув тизимининг роли 8 4 2 2 4 12. Фавқулодда вазиятлар шароитида ФВДТ бошқарув органларининг ўзаро ҳамкорлигини ташкил этиш 8 4 2 2 4 13. Фавқулодда вазиятларни олдини олиш ва оқибатларини бартараф этишни бошқариш тизимида кадрларни бошқаришнинг методологик асослари 8 4 2 2 4 14. Фавқулодда вазиятларда бошқарув илмий асосларининг моҳияти 8 4 2 2 4 15.Фавқулодда вазиятларда бошқарувни моделлаштириш 8 4 2 2 4 16. Фавқулодда вазият шароитида моделлаштириш услубиётини ишлаб чиқиш 8 4 2 2 4 17. Фавқулодда вазиятларни бартараф этишни бошқариш сценарийларини моделлаштириш 8 4 2 2 4 18. Бошқарув қарори сифатида ҳаракатларнинг энг тўғри кетма-кетлигини (дастлабки баҳолашга кўра) қабул қилиш 12 6 2 4 6 19. Фавқулодда вазиятларда бошқарувни такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишда тизимли таҳлил усулидан фойдаланиш 8 4 2 2 4 20. Фавқулодда вазиятлар содир бўлганда ва бартараф этиш вақтида оптимал бошқарув стратегиясини белгилаш 8 4 2 2 4 21. Тузилмалар ҳаракатини ҳар томонлама таъминлашни ташкил этиш ва ушлаб туриш 8 4 2 2 4 22. Турли фавқулодда вазиятларда бошқарувнинг хусусиятлари 8 4 2 2 4 Жами II - семестр бўйича 180 90 44 46 90 Ҳаммаси фан бўйича 180 90 44 46 90 2.2. Асосий назарий қисм (маъруза машғулотлари) Фан таркиби мавзулари: 1-мавзу. Бошқарувнинг моҳияти ва асосий вазифалари Фавқулодда вазият хавфи туғилганида ва содир бўлганида бошқарув тушунчасининг моҳияти. Фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида бошқарувнинг роли, асосий вазифалари. Бошқарув тизимининг тузилиши. Фавқулодда вазиятларни бартараф этишда тезкор бошқарув тизимига қўйиладиган талаблар. 2-мавзу. Бошқарув органлари Бошқарув органлари. Кундалик бошқарув органлари. Бошқарув органларининг асосий вазифалари. Республика, маҳаллий ва объектлар даражасида бошқарув органларининг вазифалари. 3-мавзу. Фавқулодда вазиятларда бошқарув пунктлари. Уларни жойлаштириш тартиби ва вазифалари. Тегишли бошқарув органларининг барқарор ишини таъминлашга мўлжалланган бошқарув пунктлари. Ҳозирги кунда бошқарув пунктларининг турлари. Тезкор бошқарувни таъминлаш масалаларида ҳаракатдаги бошқарув пунктларининг роли. Бошқарув пунктларини ёйиш ва жойлаштириш тартиби, барқарор бошқарувни таъминлашда уларнинг вазифалари. 4-мавзу. Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг тузилиши Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда впазиятларда уларнинг олдини олиш ва ҳаракат қилиш давлат тизими (ФВДТ)нинг ташкил топиши, тузилиши, асосий вазифалари. ФВДТ бошқарувининг асосий қоидаларини белгилаш. Тизимни барқарор бошқаришда ФВДТ раҳбар органлари ва кундалик бошқарув органларининг роли. 5-мавзу. Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг фаолият режимлари Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг фаолият режимлари. Фаолият режимларининг ўрнатилиш тартиби. Кундалик фаолият режимида амалга ошириладиган ишлар. Юқори тайёргарлик режимида амалга ошириладиган ишлар. Фавқулодда вазият режимида амалга ошириладиган ишлар. ФВДТнинг кундалик фаолият, юқори тайёргарлик ва фавқулодда вазият режимларида бошқарув. 6-мавзу. ФВДТ тадбирларини режалаштиришнинг асослари Ўзбекистон Республикаси ФВДТнинг барқарор бошқарувини таъминлашда тадбирларни режалаштиришнинг моҳияти. Ўзбекистон Республикаси ФВДТ тадбирларини режалаштиришга қўйиладиган талаблар. Режалаштиришни амалга ошириш. 7-мавзу. ФВДТ тадбирларини режалаштириш усуллари Режалаштириш усуллари – режалаштириш ҳужжатларини ишлаб чиқиш ва асослашни таъминлайдиган усуллар ва йўллар мажмуи сифатида. Фавқулодда вазиятларда бошқарув жараёнларини ўрганиш ва умумлаштиришнинг турли-туман воситалари ва йўллари тизимини ишлаб чиқиш. 8-мавзу. Фавқулодда вазиятлар шароитида тезкор бошқарув Фавқулодда вазиятлар шароитида бошқарувга қўйиладиган талаблар. Фавқлодда вазиятлар оқибатларини бартараф этишда тезкор бошқарув бўйича комплекс тадбирлар. Аҳолига фавқулодда вазият юзага келганлиги тўғрисида хабар бериш. Фавқулодда вазият майдонини разведка қилиш. Қутқарув ишлари олиб бориладиган майдонларни аниқлаш. 9-мавзу. Фавқулодда вазият шароитида қарор қабул қилиш Қарор қабул қилишнинг умумий тамойиллари. Вазиятга баҳо бериш учун маълумотлар тўплаш. Маълумотларни қайта ишлаш. Вазиятга баҳо бериш. Берилган баҳо асосида хулоса чиқариш. Чиқарилган хулоса асосида оқилона қарор қабул қилиш. Шахсий ва гуруҳ қарорини қабул қилиш намуналари.