Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент кимё-технология институти

Тиббиётдаги 
имконияти 
Қадимий табобатчилар ва замонавий фитотерапевтлар 
тасдиқлашича амарант ёрдамида озиш, семириш, анемия, 
атероскелероз, аденома, геморрой, турли хил юрак-қон 
томирлари зарарланишида, жигар ва буйрак функциялари 
бузилиши касалликларини даволашда кенг қўллаш мумкин. 
Айниқса амарант организмни яхлит соғломлаштириш, 
ёшартириш ва қувватлантириш мақсадида кенг қўлланилади. 
Сўнгги илмий манбаларга кўра амарант асосида саротон шиши 
ўсишини секинлаштириш ва кўпгина ҳолларда тўлиқ йўқотиш 
имконияти мавжудлиги қайд этилган. Организмни тўлиқ 
соғломлаштириш 
амарантнинг 
иммуностимуляциялаш, 
бактериоцид, яраларни битказиш, шишларга, яллиғланиш, 
вирусларга ва замбуруғларга қарши даволаш-профлактика 
хусусияти асосида амалга оширилади. Амарант псориаз, экзема, 
герпес, нейродермит, атоник дерматит, терининг замбуруғли 
касалликлари, трофик ва ётоқ яраси, куйишлар, нурланиш 
орқали зарарланиш каби тери касалликлари ва травматологик 
зарарланишларни даволашда қўлланилади. 
Чорвачиликда
ги имконияти 
Амаранта яшил биомассаси асосида силос, витаминга бой ун 
ёки гранула ҳолидаги озуқа қўшимчаси тайёрланади. Яшил 

---

34 
биомасса ҳайвонлар томонидан жуда яхши исътемол қилиниб, 
ҳайвонлар бош сонининг ошишига, олинадиган маҳсулотнинг 
сифат ва миқдорий жиҳатдан яхшиланиб, унинг таннархи 
камайишига олиб келади. Маккажўхори силоси ва амаранта 
силоси билан боқилган сигирларнинг сут маҳсулдорлиги ва 
уларнинг сифат кўрсаткичлари ўрганилганда амарант силосида 
29% кўпроқ сут олинган ва унинг ёғлиги 0.12% га, сутнинг 
оқсиллиги 0.25% га ошганлиги кузатилган. Турларга боғлиқ 
ҳолда озуқавий амарант 2000 ц/га миқдоригача яшил биомасса, 
35-60 ц/га дон бериши мумкин. Бунинг аҳамиятли томони 
шундаки, 1 гектарга 0.8-1.0 кг амарант уруғи талаб қилинса, 
худди шунча майдонга экиш учун 50 кг маккажўхори дони ёки 
200 кг буғдой дони керак бўлади.