Корхонанинг доимий, ўзгарувчи, умумий ва ўртача харажатлари
Ишлаб
чиқарилган
маҳсулот
миқдори,
дона
Корхона харажатлари, минг сўм
Ўртача харажатлар, сўм
Доимий
харажатлар
Ўзгарувчи
харажатлар
Умумий
харажатлар
Доимий
харажатлар
Ўзгарувчи
харажатлар
Умумий
харажатлар
0
100
0
100
100000
0
100000
202
С
УХ
ЎХ
ДХ
0
Q
11.4-расм. Доимий, ўзгарувчи ва умумий (ялпи) харажатларнинг
графикдаги тасвири.
Маҳсулот бирлигини ишлаб чиқаришга қилинадиган сарф-харажатларни ҳисоблаш учун
ўртача умумий, ўртача доимий ва ўртача ўзгарувчи харажатлар тушунчаларидан
фойдаланилади.
Ўртача умумий харажатлар ялпи (умумий) харажатларнинг ишлаб
чиқарилган маҳсулот миқдори нисбатига тенг:
М
УХ
ЎУХ =
;
бу ерда: ЎУХ – ўртача умумий харажатлар;
УХ – умумий харажатлар;
М – ишлаб чиқарилган маҳсулот миқдори.
Ўртача доимий харажатлар доимий харажатларнинг ишлаб чиқарилган маҳсулот
миқдорига нисбати билан аниқланади:
М
ДХC
ЎДХ =
;
бу ерда: ЎДХ – ўртача доимий харажатлар;
ДХC – доимий харажатлар суммаси.
Ўртача ўзгарувчи харажатлар ўзгарувчи харажатларни ишлаб чиқарилган
маҳсулот миқдорига нисбати билан аниқланади:
М
ЎХC
ЎЎХ =
;
бу ерда: ЎЎХ – ўртача ўзгарувчи харажатлар;
ЎХC – ўзгарувчи харажатлар суммаси.
Шартли рақамлар ёрдамида корхонанинг доимий, ўзгарувчи, умумий ва ўртача
харажатлари тўғрисидаги мисолни кўриб чиқамиз (11.1-жадвал).
11.1-жадвал.
Do'stlaringiz bilan baham: |