¡збекистон Республикаси Олий ва ¢рта махсус таълим вазирлиги

Ishni bajarish tartibi. Piknometrdagi suv qiymatini aniqlash uchun, shuningdek piknometr xajmidagi suv massasini aniqlashda dastlab, quritish shkafida yaxshilab quritilgan piknometr 20 ^oC da sovutiladi. Keyin piknometr distillangan suv bilan belgidan yuqorigacha to‘ldiriladi va termostatda 20-30 minut, 20 ^oC xaroratli xonada quyiladi, suv, xavo xam temperaturaga ega bo‘lishi uchun.
Keyin ortiqcha suv tekis filtr qog`oz bilan olib turiladi.Pastgi menij bo‘yicha filtr qog`oz o‘rtasida, shuningdek idishning ichki bo‘yin devorlarida qolgan suvdan xam xosil bo‘lishi mumkin. Kapillyarli piknometrlarda ortiqcha suv kapillyar orqali filtr qog`oz yordamida to‘kib tashlanadi. Piknometrlarning suv qiymati, soni, piknometr va suv massasi chuqurligiga mos keladi. Uch marta o‘tkazilgan sinov natijalari o‘rtasida tafovut quyidagi qiymatlardan katta bo‘lmasligi lozim.
-ninaning botish chuqurligi,daraja farqiga, bo‘sh piknometr massasiga teng, shuningdek piknometr xajmidagi neft mahsulotlari massasi aniqlanadi. Sinalayotgan neft mahsuloti berk quruq idishda 20 ^oC da tutib turiladi.
Piknometrga belgiga etguncha qo‘yiladi va tortiladi. Neft mahsulotlari zichligi quyidagi formula bo‘yicha tortiladi.
C₄²⁰=((m₁-m)/M)*0,997+0,0012
Bu erda, m-bo‘sh piknometr massasi grammlarda, m₁-piknometrning neft mahsuloti bilan birga massasi grammlarda, M-piknometrning suv soni, 0,997-suvning 20 ^oC dagi zichligi, 0,0012-havoning 20 ^oC 101,3 kPa dagi zichligi.
Qovushqoq mahsulotlarning zichligini aniqlashda namuna 50⁰-70⁰ C gacha qizdiriladi. Piknometr to‘ldirilgandan so‘ng 20 ^oC gacha sovutiladi. Piknometr bilan qattiq neft mahsulotlariningzichligini xam aniqlash mumkin.Buning uchun neft mahsulotlarining mayda bo‘lakchalari piknometrning yarmigacha solinadi va oxirgisi termostatga joylanib, 90-100 ^oC da neft mahsuloti to‘liq suyuqlanishigacha tutib turiladi. Piknometr sovitilgandan so‘ng belgisidan yuqorigacha suv bilan to‘ldiriladi. 20⁰ C da 20-30 minut tutib turib, ortiqcha suv to‘kib yuborilgach o‘lchanadi.
Neft mahsulotlarining zichligi quyidagi formula bilan aniqlanadi.
S₄²⁰=((m₁-m)/M(m₂-m₁))*0,997+0,0012
m₂-piknometrning neft mahsulotlari va suv bilan birga massasi grammlarda.
Ish natijalari jadvalga yoziladi.