Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

-Ишлаб чиқариш воситаларидан фойдаланишдан келадиган 
самарани ноаниклик даражаси.
Капиталга қўйилган маблағни даромадлилик ставкаси куп 
сабабларга эга бўлиб, ноаникликнинг юқори даражаси билан 
характерланади.Мисол учун; хосилдорликка аввалдан ноаник бўлган 
табий шароитлар таъсир этади; шахта ва нефт скважинларида
прогноздагидек сифатли казилма чиқмай колши мумкин; 
машиналар вактлар келиб эскириши,синиши мумкин; махсулотга 
бўлган талаб истеъмол вкуси ва шунга мос келувчи товарларни
ишлаб чиқаришни ўзгариши мумкин; ва бошкалар. Хаттоки, ТМЗ 
товарлар саклашни оддий жараёнида келгусида фойдаланиш учун
товарларни миқдор ва сифат жихатдан вактлар утгандан кейинги
эскириши ва бўзилиши мумкин.
Акция ишлаб чиқариш воситаларидан фойдаланиш хисобига 
олинган даромадларга нисбатан қўйилган талабни билдиради. Ишлаб 
чиқариш воситаларидан фойдаланишдан келадиган нисбий 
самарасининг ноаниклик даражасиқанча юқори бўлса,акцияга 
қўйилган маблағни риск учун мукофоти шунча юқори бўлади. 
-Кишиларни вактинчалик таклифи-фикрини вужудга келиши. 

---

499 
Даромадлилик ставкаси даражасига таъсир этувчи 
кейинги омил кишилар психологиясидир. Кишилар, тартиб бўйича, 
бугунги хаётни барча бойликларидан фойдаланишни эртага эмас, 
балки бугун фойдаланишни талаб этади. Иқтисодчилар эса уларнинг 
инвестиция қилиш учун мумкин бўлган ишлаб чиқариш маблағлари 
бўлмаса хам ўз пулини инвестиция қилиши мумкин, агар фоиз ставка 
ижобий бўлса, мазкур ( предположение) таклиф (фикр)дан келиб 
чиқади, бу учун ягона сабаб кишилар қарзга маблағ олиб, қарзга 
маблағ беради, бу хаёт давомида кишиларни фикридаги жорий 
истеъмолни доимий ўзгариши нисбатан(относительно) ижобий
бўлади. Умуман олганда кишилар келгусига шу имкониятни 
колдирмай бугун қанча товар ва хизматларни истемол килса, у холда 
иқтисодиётда фоиз ставка шунча юқори бўлади. 
Кишилар истеъмолни келгусида эмас балки хозир амалга 
оширишни максад(предпочитают) килиб қўйишнинг асосий сабаби, 
инсонларнинг вафот этиш вақтининг аниқ эмаслиги хисобланади. 
Кишилар хозир яшаяптими имконияти борича бугунги истеъмолини
қондириб хаётдан завқ олишни хохлайди. Келгусига таллукли 
бўлган уни ва сўнг қилиши мумкин бўлган маълум ижобийликдаги
ноаниклик даражаси доимо мавжуд.