nusqa, qam ish-qam ich, m unchoq-m o'nchoq y o k i bo^nchoq,
bog'lamoq-boriamoq kabi.
8. Q o‘shimchalar qo‘shilishi natijasida so‘z asosining qisqarishi:
olibdi-opti, kelibdi-kepti, bo1 libdi-bo‘p ti kabi.
Bunday holatlami ko‘plab uchratish mumkin.
13
www.ziyouz.com kutubxonasi
S o‘zlashuv stilining
leksik-frazeologik xususiyatlari
Bu stilda ishlatiladigan faol so‘zlar lug‘at tarkibining asosiy
qismini tashkil etadi. Bunday so‘zlar uyda, ko'chada, ishxonada,
bozorda, to ‘y-tomoshada islilatiladi. So'zlashuv stilida qo‘llanadigan
asosiy so‘zlar; osh, non, suv, don, ovqat, tuz, shakar, go'sht, yer,
osmon, quyosh, ona, bola, ota kabilar stilistik bo ‘yoqsiz bo'lgani
uchun neytral so‘z hisoblanadi. Lekin bu stilda yana shunday so‘zlar
ishlatiladiki, ular yo ijobiy yoki salbiy bo'yoqqa ega bo‘ladi. Masalan,
churvaqa, turq, bashara, kekkaym ajon, jin qarcha, qaqajon,
oyim tilla, pashshaxotrda, itvachcha, tirrancha kabilar salbiy
b o ‘yoqqa, jujuq, jiji, tabassum, oyim, begim, polvon, do'ndiqcha,
bolatoy kabilar ijobiy bo‘yoqqa egadir.
So‘zlashuv stilida qo‘llanadigan juda ko‘p fe'llar salbiy bo‘yoqqa
ega bo ladi: akillamoq, mingHllamoq, totngtillamoq, valdiramoq,
bobillamoq, do'‘giillamoq, andavalamoq kabilar.
S ifatlarn in g h am so ‘zlashuv uslubidagina q o ‘llan ad ig an
variantlari mavjud: pol'rim, pismiq, mumsik, isqirt, soltak, xomkalla,
xumpar, zumrasha, qoqbosh, go'rso'xta kabilar.
Shuningdek, churq etmaslik (lom-lim demaslik), kallasi g'ovlab
ketdi (miyasi g'ovlab ketdi), ta ’bi nomozshom (ta ’bi xira, ta ’bi
Do'stlaringiz bilan baham: |