Zbekiston respublikasi raqamli texnalogiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

2.Kanal pog’onasi. (Data link) fizik pog’onasidagi tarmoqlarning o'zaro ta'sirini va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan xatolarni boshqarish uchun mo'ljallangan. U fizik pog’onadan olingan ma'lumotlarni bitlar ichida ramkalarga joylashtiradi, ularni yaxlitligini tekshiradi va agar kerak bo'lsa, xatolarni tuzatadi (buzilgan ramka uchun takroriy so'rov yaratadi) va tarmoq pog’onasiga yuboradi. Bog'lanish pog’onasi bir yoki bir nechta fizik pog’onalar bilan ta'sir o'tkazishi mumkin, bu o'zaro ta'sirni boshqaradi.
IEEE 802 spetsifikatsiyasi ushbu pog’onani ikkita pastki pog’onaga ajratadi: MAC (ommaviy axborot vositalariga kirishni boshqarish) umumiy fizik vositaga kirishni tartibga soladi, MChJ (mantiqiy havolani boshqarish) tarmoq pog’onasining xizmatlarini taqdim etadi.
Kalitlar, ko'priklar va boshqa qurilmalar ushbu pog’onada ishlaydi. Ushbu qurilmalarda 2-darajali adreslash qo'llaniladi (OSI modelidagi qatlam raqami bo'yicha).
Kanal pog’onasi protokollari: ARCnet, ATM, Controller Area Network (CAN), Econet, IEEE 802.3 (Ethernet), Ethernet Automatic Protection Switching (EAPS), Fiber Distributed Data Interface (FDDI), Frame Relay, High Level Data Link Control (HDLC) ), IEEE 802.2 (IEEE 802 MAC pastki qatlami uchun MChJ funktsiyalarini taqdim etadi), havolaga kirish protseduralari, D kanali (LAPD), IEEE 802.11 simsiz LAN, LocalTalk, Multiprotocol Label Switching (MPLS), Point-to-Point Protocol (PPP), Point - Ethernet (PPPoE) orqali Internet-protokoli, Internet-protokoli (SLIP, eskirgan), StarLan, Token ring, bir yo'nalishli bog'lanishni aniqlash (UDLD), x.25, ARP
Multiservisli tarmoqlarning potentsial foydalanuvchilar doirasi juda keng. Bular, birinchidan, bitta binoda joylashgan biznes markazlar, firmalar. korporativ mijozlarga sizga ko'plab telefon liniyalari, yuqori tezlikdagi Internetga ulanish, audio va videokonferentsiyalar, signalizatsiya va telemetriya tizimlari kerak. Bular shuningdek geografik jihatdan uzoq filiallar va bo'limlarga ega yirik xoldingi, bu masofaviy avtomatik terminallardan (bankomatlar, savdo avtomatlari) foydalanadigan kompaniyalardir. Bular turli darajadagi telemeditsina tizimlari va tarqatilgan ofislari, kommutatsiya markazlari va tayanch stantsiyalari yagona multiservis tarmog'iga ulanishi mumkin bo'lgan uyali aloqa kompaniyalari.
Multiservisli tarmoqlar uchun asosiy tushunchalar QoS (xizmat ko'rsatish sifati) va SLA (xizmat ko'rsatish darajasi to'g'risida kelishuv), ya'ni xizmat ko'rsatish sifati va tarmoq xizmatlari darajasi (sifati) bo'yicha kelishuv. Sifat nafaqat xizmat ko'rsatuvchi provayder bilan tuzilgan shartnomaviy bitimlar va standartlarga muvofiqligi talablari darajasida, balki texnologiyalar va operatorlik tarmoqlari darajasida ham kafolatlangan bo'lsa, yangi ko'p xizmatli texnologiyalarga o'tish xizmatlarni ko'rsatish kontseptsiyasini o'zgartiradi. Arxitektura nuqtai nazaridan multiservisli tarmoq tuzilishini bir necha asosiy darajalarga bo'lish mumkin: magistral, tarqatish va yig'ilish darajasi va kirish darajasi. Magistral daraja - bu raqamli telekommunikatsiya kanallari asosida amalga oshiriladigan universal yuqori tezlikda va iloji bo'lsa, bir hil axborot uzatish platformasi. Tarqatish darajasi operator tarmog'ining tugunli uskunalarini o'z ichiga oladi, yig'ish darajasi esa kirish darajasidan trafikni yig'ish va magistral (transport) tarmog'iga ulanish vazifalarini bajaradi. Kirish darajasiga korporativ yoki uy ichidagi tarmoqlar, shuningdek ularning tarmoq tarqatish tugunlari (lariga) ulanishini ta'minlaydigan aloqa kanallari kiradi.
Multiservisli tarmoqlar IP-platformada (IP VPN) ham, ajratilgan aloqa kanallari asosida ham turli xil texnologiyalar asosida qurilishi mumkin. Magistral darajadagi bugungi kunda eng ommabop texnologiyalar IP / MPLS, SONET / SDH, POS, ATM, xGE, DWDM, CWDM, RPR kabi paketlardir. Darhaqiqat, bugungi kunda magistral multiservisli tarmoqlarning aksariyati Rossiyada sezilarli bo'lib qolgan POS, DWDM texnologiyalari hamda IP / MPLS asosida qurilgan bo'lib, ular ayniqsa qamrov doirasi va iste'molchilarning ko'pligi bilan istiqbolli hisoblanadi.