Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги

Қиздиргичларнинг энергетик самарадорлиги.
Қиздиргичларнинг иссиқлик балансини тузишда, бошқа турдаги
иссиқлик сарфловчи мосламаларда каби, иссиқликни келиши иссиқликни
сарфига тенг:
∑Q
кел
=∑Q
сарф.
Иссиқликни келиши ўз ичига: Q
1
– ёқилғини ёниши, Q
2
– ёқилғи билан
биргаликда қиздиргичга киритиш, Q
3
– ҳаво билан қиздиргичга киритилиши,
Q
4
– бошланғич хом ашё билан қиздиргичга киритилиши, Q
5
– экзотермик
реакциялар иссиқликларини ўз ичига олади.
Иссиқликни сарфланиши ўз ичига: Q
6
– эндотермик реакциялар, Q
7
–
қиздиргичдан тайёр маҳсулот билан олиб чиқилиши, Q
8
– қиздиргичдан
газлар билан олиб чиқилиши, Q
9
– қиздиргичдан сув буғлари билан олиб
чиқилиши, Q
10
– қиздиргичдан газ билан қайта ишлашда ҳосил бўлган
маҳсулотнинг майда заррачалари билан олиб чиқилиши, Q
11
– қиздиргичдан
чиқиндилар билан олиб чиқилиши, Q
12
– ёқилғини кимёвий тўлиқ
ёнмаслигидан ҳосил бўлган йўқотишлар, Q
13
– ёқилғини маханик тўлиқ

---

ёнмаслигидан ҳосил бўлган йўқотишлар, Q
14
– ташқи совитиш натижасида
иссиқликни атроф муҳитга йўқотишлари киради.
Қиздиргичларнинг ишлаш самарадорлиги термик фойдали иш
коэффициенти орқали топилади:

Q
Q
7
– Q
4
+ Q
6

= _______ = ________________

Q
Q
1
+ Q
2
+ Q
3
+ Q
5
Саноат сиқъёсида ишлатиладиган қиздиргичларнинг термик ФИК
одатда 20...25% дан ошмайди, сарф қилиниётган ёқилғи улуши эса 10...12%
гача ташкил этади. Табиий ҳол, ФИК ни ошириш учун Q
8
, Q
9
, Q
10
, Q
11
, Q
12
,
Q
13
, Q
14
–ларни камайтириш ёки бу йўқотилган иссиқликларни қайта тиклаш
керак.