Юмшатиш температураси "халқа ва шар" приборида аниқланади. Халқа битум билан тўлдирилади, унинг юзасига шариклар қўйилади ва иситилаётган сув банясида аниқланади. Юмшатиш температураси "халқа ва шар" приборида аниқланади. Халқа битум билан тўлдирилади, унинг юзасига шариклар қўйилади ва иситилаётган сув банясида аниқланади. Қовушқоқ битумнинг мўртлиги Фраас асбобида аниқланади. Битумнинг юпқа қатлами латун пластинкага сурилади ва аста-секин совутилади. Пластинкани эгишда битумда биринчи ёриқнинг пайдо бўлиши вақтидаги термометр кўрсаткичи синувчанлик температураси хисобланади. Битумнинг қовушқоқлигини характерлаш учун шартли кўрсаткичлардан фойдаланилади — 100 грам ммассали юк билан 5 секунд давомида 25 градус ва 0 градусларда 60 секунд давомида стандарт игнанинг кириш чуқурлиги(пенетрация) аникланади. Битумнинг қовушқоқлигини характерлаш учун шартли кўрсаткичлардан фойдаланилади — 100 грам ммассали юк билан 5 секунд давомида 25 градус ва 0 градусларда 60 секунд давомида стандарт игнанинг кириш чуқурлиги(пенетрация) аникланади. Суюқ битумлар ва қатронларнинг қовушқоқлиги стандарт вискозиметрлар билан калибрланган тешиклардан ўтишдаги қовушқоқликнинг вақти бўйича аниқланади. Битумларнинг чўзилувчанлиги дуктилометр асбоби ёрдамида "саккизсимон" шаклидаги намунанинг бўйнини чўзилиши орқали аниқланади
5
Табиий битум
Таркиби ва хоссаларига кура табиий битумлар нефтли битумларга яқин бўлиб соф холда кам учрайди. Кўпроқ жинслар билан бирикан бўлади. Табиий битумлар енгил фракция махсулотларни йўқолиши секин- аста табиий ачиши туфайли хосил бўлган.
Улар жойлашувига қараб 3 хил бўлади.
1. Қатламли – битумли известняк, доломитлар, песчанниклар.
2. Жильные – асфальтитли
3. Юқоридаги –юқори молекулали нефтлар тиббий битум хисобланади.
6
Қовушқоқ табиий битумлар сифати бўйича нефтли битумдан юқори бўлиб улар об-хаво таъсирига чидамли ва ёпишқоқлиги, тош материаллар яхши ёпишиши билан характерланади.
Табиий битумларни асфальтли жинслардан ажратишда 10-15% ташкил этса мақсадли бўлади. Асфальтли жинсларни 6-8 мм зарачаларга майдалаб, сувли қозонга солинади ва тузли кислота қўшилади. Қозон қориштиргич билан жихозланган бўлади сувни қозонларда қайнатилади, шунда битум жинсдан ажратилади в кўпик кўринишида юқорига битум кўтарилади. кўтарилган битумни бошқа тиндирувчи қозонга ўтказилади у ерда хар хил примеслардан ва сувдан халос қилинади. Сўнгра хаво ёки пар билан қовушқоқлик даражасига келтирилади.Табиий битумлар асосан лак – бўёқ саноатида қўлланилади
7
Do'stlaringiz bilan baham: |
