“Ўзбекистонда гендер тенглиги ва гендер масалалари” ткти шаҳрисабз филиали Хотин-қизлар кенгаш раиси,психолог: А. У. Бердиева

Стокгольм синдроми - қўлга олиш, ўғирлаш ёки таҳдид, зўравонликни қўллаш жараёнида жабрланувчи ва зўравон ўртасида юзага келадиган ўини ҳимоя қилиш-англанилмаган травматик алоқани ўаро ёки икки томнлама хайрихоҳликни тавсифлаш.
Кучли туйғу таъсири остида олинганлар ў босқинчиларига ҳамдард бўлишни бошлайдилар, уларнинг ҳаракатларини оқлайдилар, ва оҳир оқибат танишадилар, ғояларини қабал қиладилар ва “умумий” мақсадга эришиш учун қурбонликларини ҳисобга оладилар.

Зўравонлик сабаблари

Хулосалар:

• Содир этиладиган зўравонлик ўзига хос хусусиятлари билан ажралиб туради:
• Зўравон шахс жабрланувчини тўлиқ назорат эта олади, жабрланувчи зўравондан қочиши ва хавфсиз қолишининг имкони йўқ;
• Зўравонлик бир шахснинг бошқа шахсга нисбатан устунлик қилиш ва уни назорат қилиш мақсадида содир этилади;
• Деярли барча оила аъзолари зўравонликдан жабр чекадилар;

Зўравонлик оқибатлари

Аёлларнинг иш жойида меҳнат унумдорлиги камаяди, оиланинг маънавий-ахлоқий жиҳатига, нормал ривожланишига тиклаб бўлмас даражада зарар етади
Инсон ҳуқуқларининг жиддий бузилишига олиб келиб, уларнинг жисмоний ва руҳий саломатлигига зарар етказади
Руҳий азобланиши, қўрқув, ваҳима кучаяди, уйқуси, овқатланиш тартиби бузилади.
Ўз-ўзига баҳоси паст бўлади, уни ҳафа қиладиган эркакнинг ҳар бир ҳаракатида ўзини айбдор деб билади
Вақт ўтиши билан ҳаётига, фарзандларига нисбатан бефарқ бўла бошлайди, доимий бош оғриғи, бел оғриғидан азият чекадилар.

Зўравонлик оқибатлари

Руҳий тушкунлик ва руҳий фаолиятнинг бошқа бузилишлари
Таъсирланиш даражаси юқори бўлиб, соматик бузилишлари (ички аъзолар касалликлари)
Руҳий асоратлар аёлларга салбий таъсир кўрсатади: иродасини букади, қўрқув, изтироб, тушкунлик ва баъзан ўзини-ўзи ўлдиришга олиб келади
Жароҳатловчи зўриқиш (стресс)ни бошларидан кечирадилар
Ўзларини ҳимоя қила олмайдилар, жуда кўнгилчан бўлиб қоладилар, турли шилқимликлар қурбонига айланадилар
Тушкунлик, ваҳима, ароқхўрлик, гиёҳвандлик, шахслараро муносабатларда қийинчилик каби белгиларга эга бўлганлари учун психиатр мижозига айланадилар