Ózbekstan respublikasí joqarí bilimlendiriw, PÁn hám innovaciyalar ministrligi

ekinshi toparǵa: Bas aǵzaları tolıq qatnaspaǵan gáplerdi ajıratıp jazıw tapsırması beriledi:

1-topar 3. Kókte quyash jarqırap tur. Kún jıllı. Atızda jońıshqalardıń gúzgi kórpe bolıwǵa qaraǵan máháli. (Ó.X.) 4. Úlken altı qanatlı úy. Bılayınsha, sharwa tili menen aytqanda, aq otaw. Aldı bastırma. Artqı shiy túriwli. Tór bette eki-úsh adam sóylesip otır. (Ó.X.)

2 -topar 1. Emlewxanadan quwanıp shıqtım. Dálizdegi aynaǵa qarap edim, betimde hesh daq joq. Tula boyım jep-jeńil, hesh jerim awırmaydı. Qayta semirip ketippen. Raxmet doktorlarǵa. 2. Úyge kelgen soń júregim alıp-ushıp, hesh jerde turǵım kelmedi.

Zinama zina metodınan paydalanıp sabaqtı bekkemlew





Orınlang’an islerdi bahalaw. Reńli kortoshkalar menen bahalaw

Úyge tapsırma: Bir bas aǵzalı gáp temasın oqıp keliw, 86-87 shınıǵıwlardı shárti boyınsha orınlaw
Juwmaqlaw
Qaraqalpaq tilin oqıtıwdıń mazmunın jetilistiriwdıń eń áhmiyetli bólegi sabaqta jańa materialdı túsindiriwdi durıs shólkemlestiriw menen birge, onı oqıwshılardıń sanalı túrde hár tárepleme ózlestirip alıwına erisiw. Sonıń ushın da muǵallimniń jańa materialdı bayanlawı, mısallardı tallap túsindiriwi júdá anıq, ıqsham hám tujırımlı bolıwı tiyis.
Qaraqalpaq tili sabaǵında oqıwshılardıń kreativligin asırıwshı metodlardı hár bir pedagog óziniń pedagogikalıq sheberligi hám ótiletuǵın temanıń mazmunınan kelip shıǵıp tańlaydı.
Búgingi kúnde qaraqalpaq tilin mekteplerde oqıtıwda hár qıylı metodlar
qollanıladı. Oqıwshılardıń dóretiwshilik qábilet hám uqıpların rawajlandırıwda bir qansha interaktiv metod hám texnologiyalar bar. Atap aytqanda, “Klaster” “Aqıliy hújim”, “Zinama-zina”, “FSMU” texnologiyaları hám “Rólli oyınlar”, “Kishi gruppalarda islew”, “Esse”, “Assesment texnologiyasi”, “Blits soraw”, “Refleksiya” hám basqa da metodlardı aytıp ótiw múmkin.
Gápler dúzilisine qaray jay gáp hám qospa ǵap bolıp, ekige bólinedi. Grammatikalıq tiykarı bir gáplik oraydan dúzilip, tıyanaqlı pikir bildiretuǵın gáplerge jay gáp delinedi.
Jay gáptiń ózine tán anıqlawı belgileri:
1) Olar tıyanaqlı oy-pikirdi bildiretuǵın gáplik belgilerge iye boladı.
2) eki yamasa bir bas aǵzanıń orayınan dúziledi.
3) ózine tán gáplik intonaciya boladı.
Jay gápler qurılıs boyınsha grammatikalıq tiykarınıń (bas aǵzalardıń) qatnasına qaray eki bas aǵzalı hám bir bas aǵzalı bolıp ekige bólinedi.
Juwmaqlap aytqanda bul kurs jumısnda jup sózlerdı oqıtıw boyınsha hár-tárepleme teoriyalıq hám ámeliy izlenip tómendegi aldımızǵa qoyǵan maqsetke tolıq erisildi:
-Jay gápler haqqında ulıwma túsinik alındı;
-Jay gáplerdıń túrleri úyrenildi;
- Jay gáplerdıń sintaksislik xızmeti teoriyalıq jaqtan úyrenildi;
-Jay gáplerdi oqıtıw metodikası boyınsha teoriyalıq izzertlewler islendi;
-Metod hám jańa pedagogikalıq texnologiyadan paydalanıwdıń áhimiyeti anzlizlendi;
- Jay gáplerdi oqıtıwda interaktiv metodlardıń qollanılıwı boyınsha 8 klass qaraqalpaq tili sabaqlıǵınan Bir bas aǵzalı gáp teması boyınsha metodikalıq sabaq shólkemlestirildi.