Ӛзбекстан республикасы жоқары ҩӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги әжинияз атындағы нӛкис

 
BASLAWISH KLASLARDA ANA TILI SABAǴINDA DIDAKTIKALIQ 
OYINLARDAN PAYDALANIWDIŃ ÁHMIYETI 
 
М. Annayeva – NMPI, Tálim hám tárbiya teoriyası hám
 metodikası (baslawısh tálim) qánigeligi 1-kurs magistrantı
Búgingi kúnde jámiyettiń tez ósiwi, pán texnikanıń rawajlanıwı, ámelge asırılıp atırǵan 
ózgerislerdiń jaqsı nátiyjeleri barlıq tarawlar sıyaqlı tálim-tárbiya processlerine de óz tásirin 
kórsetpekte. 
Prezidentimizdiń 2020-jıl 6- noyabrdegi PQ-4884-sanlı qararına qosımsha belgilengen 
«Tálim-tárbiya hám ilim tarawların jáne de jetilistiriw»ge qaratılǵan kompleks ilajlar 
baǵdarlamasında, oqıwshılarda logikalıq pikirlew, jeke juwmaqtan ulıwma juwmaqlar shıǵarıw 
hám ulıwma juwmaqlardı jeke jag`daylarǵa qollanıw kónlikpelerin rawajlandırıwǵa qaratılǵan 
media resurslar jaratıw dep kórsetilgen [1]. 
Usı talaptan kelip shıǵıp házirgi dáwirde respublikamızdaǵı siyasıy ózgerisler baslawısh 
klaslar ana tili pániniń aldına kerekli talaplar qoyıp atır. Sabaqlardı jańa pedagogikalıq 
texnologiyalar tiykarında ótiw, mámleketlik tálim standartları talapların orınlaw, balalardıń 
pikirlew dárejesin bárqulla asırıp barıw, oqıwshılardıń sóylew hám jazba sawatxanlıǵın tolıq 
táminlep barıw usı talaplar qatarına kiredi. 
Baslawısh tálimde didaktikalıq oyınlardı paydalaniw eń zárúrli qurallardıń biri esaplanadı. 
Olar oqıtıwshı shaxsındaǵı dóretiwshilik imkaniyatlardı júzege shıǵarıw hám rawajlandırıwdıń 
ámeliy sheshimlerin anıqlaw hám ámelge asırıwda úlken áhmiyetke iye. Didaktikalıq oyınlar 
oqıwshılarda analiz etiw, erkin pikirlew, esaplaw, ólshew, baqlaw, salıstırıw, juwmaq shıǵarıw, 
erkin qarar qabıl etiw, topar yaki jámáát quramında islew, sóz balıǵın ósiriw h.t.b iskerliklerin 
rawajlandırıwǵa qaratıladı.
Didaktikalıq oyınlar oqıwshılardıń durıs tárbiyalanıwında júdá áhmiyetli rol oynaydı. Bala 
oyınǵa barlıq diqqatı menen kirisip ketedi. Oyın waqtında onıń sóz baylıǵı tez rawajlanadı. 
Didaktikalıq oyınlarda hámmesinde de, máselen, «Buwınlarǵa ajırat», «Qaysı háripten» 
sıyaqlı oyınlarda háreket elementleri balalardıń fizikalıq hám aqılıy ósiwlerine úlken tásir etedi. 

---

388 
Balalarda sezgirlikti hám esitiw, kóriw, háreket etiw qábiletin rawajlandırıwda, ásirese 
didaktikalıq oyınlardıń áhmiyeti úlken. Didaktikalıq oyınlardı ótkeriw dawamında oqıtıwshı 
ótilip atırǵan tema tiykarında baylanıstırıw zárúrligine itibar qaratıwı lazım. 
Bul oyın túrleri 4-klasta «Atlıq», «Atlıqtıń birlik hám kóplik túri» temalarınan alǵan 
bilimlerin bekkemlewge xizmet etedi [2].