Ѳzbekstan respublikasi jokarg'i xam orta arnauli bilimlendiriu minstirligi tashkent mamleketlik texnika universiteti


Download 0.74 Mb.
bet23/54
Sana30.04.2023
Hajmi0.74 Mb.
#1407236
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   54
Bog'liq
Begzad. Metrologiya asoslari 2

Бевосита бахолаш усули - бевосита олшеу асбобининг санаш курилмаси ёрдамида тугридан тугри улчанаётган шаманинг кийматини табыу. Масалан, пружинали манометр менен босимни олшеу ёки амперметр ёрдамида ток кучини табыу.
Олшеу менен таккослаш (салутириш) усули улчанаётган шамани олшеу оркали жаратилган шама менен таккослаш (салутириш) усули. Масалан тарози тоши ёрдамида массани аниклаш. Олшеу менен таккослаш усулининг узини бир нечта турлари мавжуд:
Айирмали олшеу (дифференциал) усули - олшеу менен таккослаш усулининг тури х,исобланиб, улчанаётган шаманинг хам олшеу оркали жаратилган шаманинг айирмасини (фаркини) олшеу асбобига таъсир килиш усули. Мисол килиб узунлик олшеуини киёслашда уни компараторда улги олшеу менен таккослаб утказиладиган олшеу. Ёки, вольтметр ёрдамида икки кучланиш орасидаги фаркни олшеу, бунда кучланишлардан бири жуда жокары аникликда маълум, иккинчиси болса изланаётган шама х,исобланади.



AU=U0-UX; UX=U0-AU


Ux менен Uo канчалик якин булса, олшеу натижаси х,ам солнчалик аник булади.
Нолга келтириш усули - бу х,ам олшеу менен таккослаш усулининг бир тури х,исобланади. Бунда шаманинг таккослаш асбобига таъсири натижасини нолга келтириш лозим булади. Масалан, электр каршилигини каршиликлар куприги менен тула мувозанатлаштириб олшеу.
/ (x-v) =

Download 0.74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   54




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling