57
Ámeliy jumıs materiyalları
1-ameliy jumıs
Tema: I.Yusupov dóretiwshiliginiń monografiyalıq ba
ǵ
darda izertleniwi
Tapsırmalar:
1-tapsırma
Tómendegi temalar boyınsha óz túsiniklerińizdi bayan etiń.
6. Shayir dóretiwshiligi boyınsha dissertaciyalar
7. Shayir dóretiwshiligi boyınsha ilimiy-ocherklik miynetler
3. Shayir dóretiwshiligi haqqında aytıl
ǵan
pikirler
2-tapsırma
Konceptual tablica metodınan paydalanıjp tómendegi túsiniklerdiń mazmunın jaratıń.
№
Tapsırma
Juwap
1
Shayir dóretiwshiligi boyınsha ilimiy
maqalalar
2
Shayir dóretiwshiligi boyınsha
dissertaciyalar
3
Shayir dóretiwshiligi boyınsha
monografiyalar
3-tapsırma
I.Yusupov dóretiwshiliginiń monografiyalıq ba
ǵdarda izertleniwi boyınsha klaster dúziń
Tematika
4-tapsırma
58
Tomendegi monografiyalıq jumıslar
ǵa analiz isleń
Shayirdıń dóretiwshiligine baylanıslı ilimpazlar tárepinen monografiyalıq ba
ǵdarda
izertlewler alıp bardı. G.Esemuratov hám P.Ulyashovlar tiykarınan shayirdıń ulıwma poeziyasın
izertlegen bolsa, Q.Mámbetov poemaların óz aldına izertledi.
Esemuratov G. Ibrayım Yusupovtıń poeziyası. Nókis: «Qaraqalpaqstan», 1976.
Ulyashov P. Veter zemnıx dorog. Nukus: «Qaraqalpaqstan», 1989.
Mámbetov Q. I.Yusupov poemaları. -Nókis: NMPI kishi tipografiyası, 2005.
Shayir hám ilimpaz G.Esemuratovtıń joqarıda atap ótken miynetinde I.Yusupovtıń
jańashıllı
ǵı, qaraqalpaq poeziyasına jańa mazmun hám jańa forma alıp kelgenligi haqqında
itibar
ǵa ılayıq pikirler bildiriledi.
«I.Yusupov búgingi qaraqalpaq poeziyasında tereń tamır urıp,
rawaj alıp kiyatır
ǵan qosıqtıń kóp túrlerin, ondaǵı waqıyalardıń beriliw jaǵdayların
belgili bir
nızamlılıqqa túsirip, qáliplestiriw maydanında kózge tústi. Ol óziniń sanqırlı shı
ǵarmaları menen
ayrıqsha qosıqtı syujetke qurıwdıń paydalılı
ǵın dálilledi.
» (Kórsetilgen monografiyası 31-bet).
Bul pikir ótken ásirdiń 70-jılları aytıl
ǵanı menen onda haqıyqıy poeziyanı moyınlaw, onıń sırlı
qubılısların ashıp beriw seziledi.
G.Esemuratovtıń miynetinde I.Yusupov poeziyasına teoriyalıq kózqarastan anıq baha
berilgen. «I.Yusupovtıń eń jaqsı lirikalıq qosıqları ushın, bárinen aldın, janlı sózler, tásirli hám
názik ır
ǵaq, sulıw hám qıyınnan qıyıstırılǵan uyqas xarakterli. Olar shıǵarmanıń aǵımın iylewi
jetken biydaydıń qamırınday sozımlı etedi. Kúshli súwretlew quralların iske salıw menen shayir
lirikalıq qaharmandı ekinshi, úshinshi dárejeli áhmiyetli nárselerdiń arasınan ajıratıp alıp
daralandırıp kórsetedi.
Bul ja
ǵday onıń ruxıy dúnyasınıń baylıǵın beriwde, haqıyqatlıqtıń tek
baqlawshısı bolıp qalmay tikkeley qatnasıwshısı, jan endiriwshisi bolıp kórinetu
ǵın
múmkinshiliklerin támiynlew menen tı
ǵız baylanıslı.» (Kórsetilgen monografiyası 41-bet).
Demek, bunnan ilimpazdıń shayir shı
ǵarmaların túsinip talqılaǵanı, sol dáwirdiń ideologiyasına
berilip ketpesten, olar
ǵa haqıyqıy kórkem shıǵarma sıpatında baha bergeni kórinip turadı.
Shayir poemaların óz aldına monografiyalıq ba
ǵdarda arnawlı izertlegen alım Qabıl
Mámbetovtıń miynetinde de shayir poemaları jóninde dıqqatqa ılayıq pikirlerdi kóremiz.
«I.Yusupov 50-jıllarda jaz
ǵan poemalarında bas dıqqattı usılayınsha qaharmanlardıń
realistlik
obrazın jasaw
ǵa, dáwirdiń tariyxıy shınlıǵın adam ómiri menen tıǵız baylanısta súwretlewge
awdarıp, poemashılıqtı ideyalıq-kórkemlik
jaqtan da, tematika hám formalıq jaqtan da hár
tárepleme bayıttı, onıń poemashılıqta epikalıq poemalardan baslan
ǵan dáslepki qádemleri óz
tábiy
ǵıy jolı menen áste-aqırınlıqta basqa jańa sıpatlı belgilerge ósip ótip, liro-epikalıq, liro-
dramalıq poemalardıń payda bolıwın keltirip shı
ǵaradı.»
(Kórsetilgen monografiyası 11-bet
).
Avtor bul miynetinde shayir poemaların janrlıq jaqtan klassifikatsiyalap, olardıń hár birin talqı
ǵa
tartadı. Jas alımnıń bul miyneti shayir poeziyasın arnawlı
izertlew ba
ǵdarında jańasha burılıs
boldı.
Do'stlaringiz bilan baham: 
