Зоология ва экология

Oqsil vitaminli qo`shimchalar (OVK) – bunda oqsil kontsentrati, mineral moddalar va vitaminlar tushuniladi. Ular boshqa ozuqa vositalariga (dag`al donli ozuqalarga) kushish uchun muljallanadi va karmamid kontsentrati asosida eki tarkibi yuqori oqsilga boy bo`lgan tibbiiy mahsulotlar asosida tayyoralanadi.

OVK tarkibiga biologik faol moddalar sifatida omixta yem uchun ishlatilgan xuddi shu pryemikslar, faqatgina bir necha marta ko`proq miqdorda kushiladi. Yirik shoxli hayvonlar uchun OVK ishlab chiqarishda oqsilning urnini bosuvchi karbamid kontsentratlaridan foydalaniladi.

Pryemikslar. Bu bir turli, yuqori dispersiyali turli biologik faol moddalarning va tuldiruvchili mikroqo`shimchalar aralashmasidir. Pryemikslar omixta yemni OVK ni boyitishi uchun xizmat qiladi. SHu bilan birga ular maxsus retsept asosida tayyorlanadi. Qishloq xo`jalik hayvonlari va kushlar uchun tayyorlangan pryemikslar texnik shartlar talablariga mos kelishi va retseptura asosida tayyorlanishi kerak.

Tuldiruvchi sifatida bugdoy kepagidan va biologik faol moddalarning yaxshi taksimlanishi hamda changlanishni kamaytirish maqsadida pryemikslar tarkibiga 1 – navli 2...3% ozuqa yog`i kiritiladi. Texnik shartlarga muvofiq pryemikslarning namligi 10% dan oshmasligi, maydalanish darajasi teshik Ø 1,2 mm elakda massa bo`yicha kodik 2% dan oshmasligi kerak.

Pryemikslar saqlash muddati – ishlab chiqarilgankundan boshlab 6 oygacha. Pryemikslarning tarkibi omixta yemga 1% miqdorda kiritilish hisoblangan.

Karbamid kontsentratilari. Bu maxsus kushilma bo`lib, yirik kavshovchi hayvonlar uchun qo`llaniladi va sintetik karbamid, don va bentonit asosida ishlab chiqarishladi. Karbamid kontsentrati uzi oqsil hisoblanmasada, oqsilning qo`shimcha manbai hisoblanadi.100 kg kontsentratning ozuqa qiymati 84,8 ozuqa birligiga teng. 100 kg kontsentrat tarkibida 60,8% ho`l protein mavjud. Karbamid kontsentratning sifati texnik shartlar bilan belgilanadi. U so`ma eki tarada saqlanadi va tashiladi. Bu kontsentrat uz – uzidan saralanishga kodir yemas.