Amaliy mashg‘ulot. (2 soat) mavzu: menejmentning nazariy asoslari maqsad


Download 0.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana09.11.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1759940
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
MENEJMENTNING NAZARIY ASOSLARI (1)



1
 
amaliy mashg‘ulot. (2 soat)  
MAVZU: MENEJMENTNING NAZARIY ASOSLARI  
  
Maqsad: Menejment tushunchasi va mohiyati, menejment fanining predmeti, 
obyekti va uslublari, menejmentning maqsadlarini talabalarga o’rgatish. Zarur 
adabiyotlar va jihozlar:
1. N.M.Ziyavitdinova, 
Y.M.O‘rinov, Sh.N.Xayitov. MENEJMENT (o’quv 
qo’llanma). T.: «TAFAKKUR-BO‘STONI», 2012 – 312 b.
2. Qosimova D. S. Menejment nazariyasi: Darslik - Toshkent, «Tafakkur-bo‘stoni». 
2011. 336 b.
3. 
http://staff.tiiame.uz/storage/users/14/books/Qosimova
D.S. Menejment 
nazariyasi.pdf
 
 
Ishning mazmuni:  
1.1. Menejment tushunchasi va mohiyati  
 Iqtisodiyotni erkinlashtirish sharoitida boshqarish tizimini tubdan qayta qurish 
— Respublikada olib borilayotgan islohotlarning muhim yo‘nalishlaridan biridir.
Iqtisodiy islohotiaming samarali amalga oshirilishi uchun boshqarishning turli 
sohalarida ijobiy o‘zgarishlarning bo’lishi juda muhimdir. Iqtisodiy islohotlarning 
ustuvor maqsadlari: bozor iqtisodiyotini bosqichma-bosqich shakllantirish; ko‘p 
ukladli iqtisodiyotni yaratish; korxonalarga, fuqarolarga keng iqtisodiy erkinlik berish, 
ularning faoliyatiga davlatning bevosita aralashuvidan voz kechish, resurslardan 
samarali foydalanishni ta’minlaydigan chuqur tarkibiy o‘zgarishlar qilish, 
kishilardayangicha iqtisodiy fikrlashni shakllantirish. Menejment — inglizcha so‘z 
bo’lib, ingliz tilining Oksford lug‘atida berilgan tavsifga binoan u: • Boshqaruv 
hokimiyati va san’ati;
• 
Resurslami boshqarish bo‘yicha alohida mohirlik va ma’muriy 
ko‘nikmalar, degan ma’nolarni anglatadi. Boshqacha aytganda, menejment — 
bu boshqaruv, ya’ni resurslarni, odamlarni boshqarish, samarali faoliyat olib 
borish va foyda olishni bilish, foyda miqdorini ko’paytirish jarayonidir. Shu 
nuqtai nazardan boshqaruv — bu o‘ziga xos yuksak san’at va mahoratni talab 
qiluvchi tanlov, shu tanlov asosida qaror qabul qilish va uning bajarilishini 
nazorat qilishdir.
Menejment — bu bozor iqtisodiyoti rivojlanishi talablariga to’liq javob beradigan 
boshqarishning bir turidir. Boshqarish ishlab chiqarish va jamiyat rivojlanishidagi 
murakkab tadbiri sifatida ko‘p o’lillar bilan xarakterlanadi. Farq texnologik
ijtimoiypsixologik va boshqa rivojlanish darajalari bilan ham aniqlanadi. Boshqarish
kichik va yirik biznesda ham farqlanadi. Menejmeny ko‘p qirralidir: iqtisodiy, siyosiy, 
ijtimoiy, moliyaviy, falsafiy, psixologik, texnik, tashkiliy. Insonlar faoliyatini 
boshqarish professional-menejerdan yuksak san’atni, mahoratni, u to’lonidan 
qo‘llaniladigan usul va uslublaming keng to‘plamini, boshqarish va tadbirkorlik 
malakalarini talab etadi. Har qanday tashkilot, korxona, muassasa, firma, korporatsiya 
va ko’lpaniya tirik organizmdir.


2
 
Menejment — bu bozor iqtisodida amal qilayotgan, faoliyatyuritayotgan 
korxonaning optimal xo‘jalik natijalariga ko‘p turli menejment mexanizmining 
ijtimoiy-iqtisodiy tamoyillari, funksiyalari va uslublarini qo‘llash asosida erishishga 
yo‘naltirilgan alohida kasb faoliyatidir. Menejment korxonada odamlar ishin tashkil 
qilish bilan bog‘liq bo‘lgan faoliyat sohasini ham bildiradi. Bu samarali imkoniyatlar 
o‘rganiladigan bilimlar sohasidir. Menejment — bu kasbiy faoliyat, fan va san’atdir. 
Bu tashkil etish, rejalashtirish, nazorat, tashkilot ichidagi o‘zaro ta’sir etishni 
muvofiqlashtirish, tashkilot salohiyatidan foydalanish orqali ishlami amalga 
oshirishdir. Bugungi kunda menejment va boshqaruv to‘g‘risida ko‘pchilik to’lonidan 
qabul qilingan quyidagi fikrlar mavjud:
• 
Yuksak san’at va mahoratni talab qiluvchi tanlov
• 
Mustaqil fan
• 
Faoliyat turi, funksiya
• 
Boshqaruv
• 
Jarayon
• 
Tashkilotlarni boshqaruvchi kishilar
• 
Boshqaruv apparati yoki organi
Menejment Har qanday faoliyatning ijobiy natija berishi, eng avvalo, tanlovni to‘g‘ri 
bajara olish, ma’qul va ishonchli qaror qabul qila olish hamda bu qarorning bajarilishini 
nazorat qilishga bog‘liq. Masalan, yuqori foyda olish quyidagi uchta jihat bo‘yicha 
to‘g‘ri tanlovni va ishchan qaror qabul qilinishini talab qiladi. Bu jihatlar xarajat 
miqdori, naf va bahodir.

Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling